Media, onjuiste informatie en hun enorme gevolgen

Leestijd: ± 25 minuten

Let op: dit is een oud, zwaar en bijna ongelooflijk onderwerp, waar je je even in moet verdiepen om het tot je door te laten dringen.

Het lezen van of kijken naar media heeft enorme en bizarre gevolgen voor je gedachten, je rust en je lichaam. Maar ook voor je wereldbeeld. En het gaat hierbij niet alleen om social media, maar ook en nog steeds over kranten, bladen, nieuwsprogramma's en publicaties van (overheids)instanties.     .

Vrijwel alle media en alle Nederlandse kranten zijn in buitenlandse handen bij slechts enkele media tycoons, waarvan Rupert Murdoch (News Corporation) de bekendste is. Al dat nieuws wordt al meer dan 100 jaar lang gemanipuleerd: door het achterhouden van feiten, verdraaiingen aan te brengen en ronduit onware beweringen doen. En liefst zo dramatisch mogelijke met vele, vele  herhalingen. 

Dit wordt bevestigd door bijvoorbeeld Udo Ulfkotte, de Duitse journalist die bij de top-kwaliteitskrant Frankfurter Algemeine Zeitung werkte.  Hij  publiceerde zijn spraakmakende boek (2016) ‘Gekochte journalisten’. Ook de Nederlandse Janneke Monshouwer, destijds medewerkster bij het Journaal, doet er een stevig boekje over open. Prof. Karel van Wolveren schrijft en spreekt erover in GezondVerstand. En ga zo maar door.

We worden bedolven onder onwaarheden, angstaanjagende en sensationeel negatieve berichten¹ (dan is de doorklik of doorlees kans groter) door vrijwel elk medium. MIT-onderzoekers² vonden dat “Vals nieuws had 70% meer kans om geretweet te worden dan de waarheid”. Tevens constateerden zij dat: "Onze resultaten waren dramatisch: Analyse wees uit dat de waarheid er ongeveer zes keer zo lang over deed als onwaarheid om 1500 mensen te bereiken en 20 keer zo lang als onwaarheid om een cascadediepte van tien mensen te bereiken".

Dramatische oorlogsbeelden komen dagelijks je huiskamer in. Hierdoor wordt je ziek. Geen mens is daartegen uiteindelijk bestand. Je stress neemt toe, je bloedruk gaat omhoog en je nachtrust verslechtert. Je krijgt na verloop van tijd psychische problemen, van depressie tot angst en piekeren. Daarnaast verzwakt het je immuunsysteem en wordt je gemakkelijker ziek.

¹ Robertson, Claire E. et al, Negativity drives online news consumption, Nature Human Behaviour (2023) doi.org/10.1038/s41562-023-01538-4

² Vosoughi, dr. Soroush, prof.dr. Deb Roy, and prof.dr. Sinan Aral, The Spread Of True And False News Online, Mit Initiative On The Digital Economy Research Brief (2017)

Historie van onjuist nieuws

"Yellow journalism" en "yellow press" zijn Amerikaanse termen voor journalistiek en bijbehorende kranten die weinig of geen legitiem, goed onderzocht nieuws brengen en in plaats daarvan opvallende koppen gebruiken om de verkoop te stimuleren of nieuws te creëren. Een voorbeeld is de nieuws kabelzender Fox News*. De technieken kunnen bestaan uit het overdrijven van nieuwsfeiten, het verspreiden van schandalen of pure sensatiezucht. Bij uitbreiding wordt de term gele journalistiek tegenwoordig gebruikt als pejoratief om elke vorm van journalistiek te hekelen die nieuws op een onprofessionele of onethische manier behandelt. De termen stammen uit de 1890s!

Ook al zijn er journalistieke afspraken  'verdragen over onafhankelijk onderzoek, er zijn talloze voorbeelden waar een onwetende en ongeïnteresseerde verslaggever onzin publiceert, en als het wat te bijzonder wordt, het gewoon ontkent en afdoet als onzin, zonder enig onderzoek en/of bewijs. 

Toen de TV zijn intrede deed, in Nederland, begon de manipulatie direct van het nieuws al snel. Medewersters bij het journaal moesten het nieuws toen al verknippen, om zaken niet te laten zien of juist uit te lichten. Er werd toen al voor de 'consument' gedacht, i.p.v. hem zelf te laten nadenken en oordelen.

Een verdergaande vorm is "fake news": bewust onware zaken de wereld in slingeren, meestal op een dramatische manier. Ze dateert ook al vanaf rond 1890. Uit onderzoek¹ is gebleken dat valse politieke informatie zich "drie keer" sneller verspreidt dan ander vals nieuws.

Inmiddels hebben we deep fake news:  audio en videobeelden die door middel van kunstmatige intelligentie zijn gecreëerd. Met deze technologie is het mogelijk echte mensen dingen laten zeggen en doen die ze nooit gezegd of gedaan hebben.

Een meesterlijke TV-serie (The Loudest Voice) laat zien hoe Fox News het nieuws bedacht en maakte, uitzond met extreme politieke  consequenties, zoals de oorlog in Irak en nog veel meer.

Zelfs de oud-directeur van de NOS, Bouke Geersing, heeft recent klachten ingediend tegen de NOS en Nieuwsuur vanwege eenzijdig en vooringenomen journalistiek werk². De voorbeelden spreken voor zich.

¹ Vosoughi, Soroush, Deb Roy, Sinan Aral, The spread of true and false news online, SCIENCE, 9 Mar 2018 Vol 359, Issue 6380 pp. 1146-1151. Onwaarheid werd aanzienlijk verder, sneller, dieper en breder verspreid dan de waarheid in alle categorieën van informatie en de effecten waren meer uitgesproken voor vals politiek nieuws De onderzoekers vonden dat vals nieuws meer nieuw was dan waar nieuws.  

² BLCKBX.tv https://www.youtube.com/watch?v=WXnXwrNmdvU 3 okt 2023 Interview Bouke Geersing

Wat zijn de gevolgen van onjuist en (zeer) belastend nieuws?

De gevolgen van de inhoud van de media zijn ontstellend: mensen denken dat de realiteit er zo uitziet. Hun reality box wordt ge-herprogrammeerd met nieuwe 'feiten' die volledig uit hun verband zijn getrokken of onwaar zijn. Destabilisatie van de cultuurlagen in de maatschappij is daarmee in gang gezet. Nieuwe 'normen' worden geïntroduceerd. Omdat informatie over nieuwe wet- en regelgeving niet wordt gepubliceerd, wordt het nieuwe normaal achter de schermen geformeerd, zonder dat de burger daar enig idee van heeft.  Ook wordt er (heel succesvol) angst gezaaid en wordt het tonen (zien) van geweld normaal: het nieuwe normaal. En daarmee is de ontwrichting van de maatschappij al flink gevorderd. We worden ziek. De briljante professor Arnold Cornelis zei ooit¹: "wat we besparen op onderwijs, geven we uit aan ziek zijn". Een zieke is afhankelijk, zwak en gemakkelijk plooibaar.

Tenslotte, en dat is pas echt nieuws, weet je onderbewustzijn of iets waar is of niet. Je kunt dat thuis uitproberen door in een (politiek) debat het geluid uit te zetten en dan kun je alleen de lichaamstaal 'lezen'. Je zult er versteld van staan hoe soms je mening omslaat.

Nobelprijswinnaar en dissident Alexander Solzhenitsyn vertelde² al in 1978: "Zonder enige censuur worden in het Westen modieuze stromingen zorgvuldig gescheiden van die welke niet modieus zijn. Niets is verboden. Wat niet modieus is, zal bijna nooit zijn weg vinden naar tijdschriften of boeken of gehoord worden in colleges. Wettelijk gezien, zijn uw onderzoekers vrij, maar ze zijn geconditioneerd door de mode van de dag." en "Haast en oppervlakkigheid zijn de psychische ziekten van de twintigste eeuw, en meer dan ergens anders wordt deze ziekte weerspiegeld in de pers. Echter, de pers is uitgegroeid tot de grootste macht binnen de westerse landen, machtiger dan de wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechterlijke macht." en "wij hebben censuur in Rusland, maar jullie stortten onzin en smerigheid over je burgers uit. De burger heeft recht op openheid, maar ook op bescherming".  

¹ Cornelis, prof.dr. Arnold, Logica van het gevoel, 1998.

² Soltzhenitsyn, Alexander, The Exhausted West, Harvard Magazine, July-Aygust 1978.

Hoe werkt onjuist en heftig nieuws door in je brein?

Hoe werkt je geheugen? Als je een "iets", waar of niet waar, wilt opslaan bij iemand doe je dat het beste als het genoemd wordt door een autoriteit en gekoppeld is aan een hevige emotie: De overheid zegt: "pas op, je kunt doodgaan aan corona". Terwijl dit 'feit' wetenschappelijk bewezen onwaar is. De sterfte ligt op het niveau van een zware griep golf, vergelijkbaar met een stevige griep.

Deze continue stroom van zwaar emotionele onwaarheden (afstand, mondkapjes, besmetting e.d.), versterkt door onnodige lockdowns*,  leidde ertoe dat een groot deel van de bevolking psychische problemen heeft. Een kwart van de jongeren is psychisch ongezond volgens het CBS (2021). dat is een verdubbeling t.o.v. een paar jaar geleden. Zulk nieuws is dus in zijn algemeenheid gif voor je brein...

* zie de uitlekte rapportage van de commissie Onderzoeksraad voor Veiligheid (O.V.V.): "Uitgebreid wordt ingegaan op de verkeerde aannames die ten grondslag lagen aan het model dat leidde tot de lockdown van december 2021, waarbij Nederland de enige was die daartoe overging" Vermoedelijke publicatiedatum: april 2023.

Tenslotte: hoe kun je omgaan met het zwaar belastende en vaak onware nieuws?

Kijk uit voor nieuws! Het is zo gebeurd en dan zitten verkeerde beelden, overtuigingen, leugens en grote angsten in je (onder)bewustzijn opgeslagen. Het vergalt je leven, vaak zonder dat je het door hebt en je wordt er in meer of mindere mate door ziek! Mijd het nieuws zoveel mogelijk, voor je eigen gezondheid en geluk en die van je dierbaren. Dus: kijk geen nieuws, lees geen krant, blijf weg bij social media. 

De 'arbeidscultuur' waarin dit nieuws wordt 'gemaakt' is beschreven in Niets gezien, niets gehoord, niets gedaan | De zoekgemaakte verantwoordelijkheid (1 feb 2024), een meer dan onthutsend rapport dat geweld en (seksueel) grensoverschrijdend gedrag op grote schaal onthuld. Objectiviteit, nuancering, zorgvuldigheid en verantwoordelijkheid nemen passen natuurlijk niet bij zo'n arbeidsklimaat. Integendeel. 

Meer informatie over onjuist nieuws

Website(s):

Boek(en):

  • 1984 - George Orwell (1949!) Spectaculair boek in de vorm van een dystopische toekomstroman die velen kennen en waarvan de inhoud al decennia lang volledig is gerealiseerd en zelfs meer dan dat; het opent je ogen voor wat er gebeurt in de maatschappij;
  • Gekochte journalisten - Udo Ulfkotte (2016) spraakmakend boek over hoe nieuws gekocht en gemaakt wordt;
  • Love letter to America  - Tomas David Schuman alias Yuri Bezmenov (1984) Sovjet overloper die uitlegt hoe de Sovjet Unie door langdurige media manipulatie van de KGB uiteindelijk ten val is gebracht;
  • The Age of Surveillance Capitalism - Harvard prof.dr. Shoshana Zuboff (2020). Onthullend boek over hoe diep social media jouw denken en gedrag beïnvloeden.

Artikel(en):

  • Niets gezien, niets gehoord, niets gedaan | De zoekgemaakte verantwoordelijkheid - Onderzoekscommissie gedrag en cultuur omroepen (OGCO) (1 februari 2024) Zeer onthutsend rapport over de wantoestanden van geweld en seksueel grensoverschreidend gedrag bij de NPO: Ruim 1484 medewerkers geven aan hier in het afgelopen jaar mee te maken te hebben gehad als doelwit of getuige. 

  • Nuttige idioten Het (on)bedoeld maatschappelijk verval door sociaal activisme - Sander Kieboom (2021)

  • The Exhausted West - Alexander Solzhenitsyn in Harvard Magazine (1978) Onwaarschijnlijk diepgaande en briljante spreekbeurt, en naar onze mening nog steeds geldig na 40 jaar, gehouden op Harvard University toen hij verbannen was uit de Sovjet Unie.

Programma(s) en video('s):

  • The Loudest Voice - spectaculaire TV-dramaserie met Russell Crowe in de rol van Roger Ailes, oprichter van Fox News. En alle extreme malversaties van nieuws door Fox News die tot oorlog en meer leidden (2019).

  • youtube.com/watch?v=WXnXwrNmdvU Glashelder en objectief interview met de oud-directeur van de NOS, Bouke Geersing, over eenzijdig en vooringenomen journalistiek werk bij de NOS, met duidelijke voorbeelden.

Laatst bewerkt: 19-03-2024

Ω