Statines en cholesterol

Leestijd: ±20 minuten

Leeswaarschuwing: deze tekst bevat mogelijk schokkende informatie voor je over statines. 

Als je een te hoog cholesterol gehalte hebt (boven de 240mg/dl) krijg je vrijwel altijd statines voorgeschreven van je huisarts. En veelal ook als je hart- en vaatziekten hebt en/of diabetes. Die zouden het cholesterolgehalte moeten verlagen, opdat je geen hart- en vaatproblemen krijgt. Zo'n 2 miljoen mensen slikken die in Nederland. De internationale verwachting is, dat dat nog enorm zal toenemen.

Toch is er een stevig tegengeluid te horen in de literatuur en medisch wetenschappelijk onderzoek. Statines zouden amper helpen en wel erg veel en zeer ernstige bijwerkingen hebben. TrosRadar heeft er veel aandacht aan besteed (2019) en de bekende Nederlandse Prof.dr. Hanno Pijl¹ (LUMC) is er niet zomaar een voorstander voor.

¹ Prof.dr. Hanno Pijl (Endocrinoloog, Hoogleraar diabetologie LUMC) op 07-05-2019 in Tros Radar meldde (zie ook: Stichting Je Leefstijl Als Medicijn)

Historie van statines

In het midden van de 19e eeuw ontdekte de Duitse patholoog Rudolf Virchow dat cholesterol werd aangetroffen in de slagaderwanden van mensen die stierven aan occlusieve vaatziekten (vaatafsluiting), zoals een hartinfarct. De cholesterol leek verantwoordelijk te zijn voor de verdikking van de slagaderwanden en dus voor het afnemen van de diameter in de slagaders, wat in de meeste gevallen leidt tot hypertensie en een verhoogd risico op occlusieve vaatziekten.

In de jaren 1950 bracht de Framingham-hartstudie onder leiding van Dawber het verband aan het licht tussen een hoog cholesterolgehalte in het bloed en coronaire hartziekten. In aansluiting op die studie gingen de onderzoekers op zoek naar een nieuwe manier om het cholesterolgehalte in het bloed te verlagen zonder het dieet en de levensstijl van personen met een verhoogd cholesterolgehalte te wijzigen. Het primaire doel was de biosynthese van cholesterol in het lichaam af te remmen. Vandaar dat HMG-CoA-reductase (HMGR) een natuurlijk doelwit werd. HMGR bleek het snelheidsbeperkende enzym te zijn in de biosynthese van cholesterol. 

In de jaren '70 ontdekte de Japanse microbioloog Akira Endo tijdens zijn zoektocht naar antimicrobiële middelen voor het eerst natuurlijke producten met een krachtig remmend effect op HMGR in een fermentatiebouillon van Penicillium citrinum. Het eerste product kreeg de naam compactine (ML236B of mevastatine). Dierproeven toonden een zeer goed remmend effect, net als in klinische proeven, maar in een onderzoek naar de toxiciteit op lange termijn bij honden leidde het tot toxische effecten bij hogere doses en daarom werd aangenomen dat het te toxisch was om aan mensen te worden toegediend. In 1978 ontdekten Alfred Alberts en collega's van Merck Research Laboratories een nieuw natuurproduct in een gistingsbouillon van Aspergillus terreus, hun product vertoonde een goede HMGR-remming en zij noemden het product mevinolin, dat later bekend werd als lovastatine.

De cholesterol controverse begon met de vroege promotie van statines.

bron: Wikipedia

Gevolgen van het gebruik van statines

De gevolgen van het gebruik van statines en de bijwerkingen, blijken veel ernstiger dan men in eerder wetenschappelijk onderzoek aantoonde. 

De bijwerkingen zijn soms fors. Hoewel 'de meeste mensen' er niet  veel last van hebben (volgens wetenschappelijk onderzoek), zijn er veel meer mensen die ernstige bijverschijnselen hebben in de praktijk, wel zo'n 75%, zoals diabetici¹: 

  • verhoogde kans op diabetes (met alle gevolgen van bijwerkingen van die medicijnen);
  • meer kans op Alzheimer en andere neuro-degeneratieve ziekten;
  • spierpijn, ook in de hartspier, en daardoor hartfalen;
  • depressie, met alle gevolgen van dien en eventuele antidepressiva;
  • polyneuropathie met hele nare pijnen.

Kortom, niet erg hoopvol. Ook is er steeds meer onderzoek¹²³ dat laat zien dat mensen wereldwijd met een hoog cholesterol gehalte langer leven! Het lijkt erop dat een hoog cholesterolgehalte een teken is van het lichaam dat ontstekingen in de vaatwand worden bestreden middels plaque, maar dat het niet de oorzaak is (zie ons hoofdstuk cholesterol).

¹ Ravnskov U, de Lorgeril M, Diamond DM, Hama R, Hamazaki T, et al. The LDL paradox: Higher LDL-Cholesterol is Associated with Greater Longevity. Annals of Epidemiology and Public health, 2020; 

² Paula Byrne, et al., Evaluating the Association Between Low-Density Lipoprotein Cholesterol Reduction and Relative and Absolute Effects of Statin Treatment A Systematic Review and Meta-analysis, JAMA Internal Medicine. 2022;182(5):474-481. doi:10.1001/jamainternmed.2022.0134.

³ Prof.dr. Tomohito Hamazaki, Prof.dr. Harumi Okuyama, Prof.dr. Yoichi Ogushi, dr. Rokuro Hama, Towards a Paradigm Shift in Cholesterol Treatment. A Re-examination of the Cholesterol Issue in Japan: Abstracts, Annals of Nutrition and Metabolism, 2015; 66 (suppl 4): pp. 1-116.

Tenslotte over statines

Het aantal boeken, artikelen en video's over de cholesterolmythe is de laatste jaren zeer sterk toegenomen. De ene na de andere top-hoogleraar publiceert erover. Denk goed na over het al of niet slikken van statines. Lees beslist ook ons  hoofdstuk over de cholesterol controverse.

Als je toch statines slikt, neem dan beslist het supplement van het co-enzym Q10, dat essentieel is voor je hart. Statinen breken nl. Q10 af.

Verder is het eten van rauwe producten en verse groeten alsmede bewegen essentieel. Gezondheid is veel meer afhankelijk van het vermijden van bewerkt en verhit voedsel,  beweging en gezonde voeding. Bekijk het plaatje van het leefstijlroer eens: daar vind je heel veel wat je direct kunt doen.

Meer informatie over statines

Website(s):

  • cholesterolmythe.nl (site van de kritische journalist Daan de Wit)
  • jeleefstijlalsmedicijn.nl (Stichting Je Leefstijl Als Medicijn heeft als doel om de zorg te helpen veranderen. De patiënt staat centraal en weer aan het roer van zijn eigen gezondheid. Aanrader!)
  • thincs.org (internationaal netwerk van cholesterol skeptici)

Boek(en):

  • Big Pharma, Big Lies  - Prof.dr. Luc hondeghem (Belgische hoogleraar uit Amerika met grote reputatie op dit gebied);

  • Cholesterol is Not the Culprit: A Guide to Preventing Heart Disease - Prof.dr. Fred Kummerow (2014) wereldwijd wellicht dé cholesterol autoriteit met 80 (!) jaar research op zijn naam. Hij is 102 geworden; 

  • De cholesterol-leugen Waarom een te hoog cholestorol gehalte géén gezondsheidsrisico oplevert - Prof.dr. W. Hartenbach (die zelf veel onderzoek heeft gedaan hiernaar en daarna is zwartgemaakt);

  • De cholesterolmythe - Een radicaal nieuwe visie op het ontstaan, voorkomen en ­omkeren van hart- en vaatziekten - Daan de Wit (2020); 

  • Feiten en fabels over cholesterol en cholesterolverlagende medicijnen - Dr. Uffe Ravnskov (2011) Onthullend en zeer goed toegankelijk boek over cholesterol en cholesterolverlagende medicijnen;

  • Smith, Russel Leslie, Diet, Blood Cholesterol, and Coronary Heart Disease: A Critical Review of the Evidence. Sherman Oaks, Calif.: Vector Enterprises, 1991. Vol. 2 - enorm werk waarin vele fouten bij onderzoekingen aan het licht worden gebracht;

  • The Great Cholesterol Myth, Revised and Expanded: Why Lowering Your Cholesterol Won't Prevent Heart Disease--and the Statin-Free Plan that Will - dr. Jonnie Bowden (voedingsdeskundige) and dr. Steven T. Sinatra (cardioloog) (2020).

Artikel(en):

  • Bartlett, J. et al, Is isolated low high-density lipoprotein cholesterol a cardiovascular disease risk factor? New insights from the Framingham offspring study. (2016). Circ Cardiovasc Qual Outcomes, 9:206-212. DOI: 10.1161/CIRCOUTCOMES.115.002436

  • Rossignol, Prof.dr. Michel et al., Number of patients needed to prescribe statins in primary cardiovascular prevention: mirage and reality, Family Practice, 2018, Vol. 35, No. 4, 376–382 doi:10.1093/fampra/cmx124.

Video('s):

  • Daan de Wit bij AvroTros Radar over FH, familiaire hypercholesterolemie - Diverse specialisten uit binnen- en buitenland komen aan het woord over cholesterol en de FH-ziekte. Zeer informatieve uitzending van Tros-Radar (13-08-2021): youtube.com/watch?v=1YX_booRqPo

Laatst bewerkt: 20-01-2024

Ω