Chamomilla (echte kamille)

Leestijd: ±15 minuten

Kamille is een van de meest gebruikte medicinale planten. Het heeft een zeer brede werking¹, waaronder een antiseptische werking, doodt bacteriën en het is een natuurlijk antibioticum. Het heeft ook een anxiolytische werking: het kan angst verminderen, het kan je depressie verminderen en is rustgevend en bevordert je spijsvertering. Ook is het krampwerend en slaapbevorderend. En nog heel veel meer. Er wordt wel gezegd, dat "het goed is voor alles". 

Er zijn twee belangrijke soorten kamille (er zijn nog meer soorten):

  • Romeinse kamille (Chamaemelum nobile of Anthemis nobilis)
  • Duitse kamille (Matricaria recutita of Chamomilla recutita).

De twee planten zien er net iets anders uit. Daarnaast verschilt de chemische samenstelling van hun actieve ingrediënten enigszins. Het meest onderzochte actieve ingrediënt is chamazuleen, en dat is meer aanwezig in Duitse kamille. Ook zitten er vele terpenen, flavonoïden en coumarines in. Het meeste wetenschappelijke onderzoek is gedaan naar de Duitse kamille. 

Je kunt het gemakkelijk thuis kweken en het is winterhard.

¹ Srivastava, Janmejai K.  et al., Chamomile: A herbal medicine of the past with bright future, Molecular Medicine Reports (2010) doi:10.3892/mmr.2010.377  

Historie van kamille

Al in het oude Egypte werd het kruid gebruikt, zo'n 5000 jaar geleden, vooral voor vrouwenkwalen. Maar ook in zeep, olie, extracten en andere produkten. Het is ook wel grond-appel genoemd, vanwege de appel geur en haar groeiwijze op de grond. Haar naam, chamo-milla, komt uit het Grieks als samenstelling van chamai-mēlon. Het wordt ook veel gebruikt in de homeopathie.

In de traditionele Chinese medicijnen (TCM) wordt Duitse kamille beschouwd als bevorderaar van de vrije stroom van Qi. Ook in de Indiase Ayurveda, was en is het een zeer bekend en belangrijk kruid. 

Vrijwel iedereen kent kamille-thee, maar er zijn ook cremes, oliën en supplementen beschikbaar. De typische dagdosering is 1500mg.

Wetenschappelijk onderzoek naar kamille

Er is regelmatig wetenschappelijk klinisch onderzoek gedaan naar kamille. De resultaten zijn bemoedigend, naast de goede, eeuwen oude praktijkervaring ermee. 

Een groot onderzoek (2016) aan een topuniversiteit liet zien dat behandeling gedurende 8 weken met 1500mg/d chamomille extract voor angststoornis het volgende resultaat opleverde:"Kamille-extract zorgde voor een klinisch significante afname van angst-symptomen gedurende 8 weken, met een respons die vergelijkbaar was met die waargenomen tijdens conventionele anxiolytische medicatietherapie en een gunstig bijwerkingenprofiel"

Keefe, John R. et al., Short-term open-label Chamomile (Matricaria chamomilla L.) therapy of moderate to severe generalized anxiety disorder, Phytomedicine (2016), doi:10.1016/j.phymed.2016.10.013.

Ook aroma-therapie met kamille bleek significant angst te verbeteren: "De resultaten van dit onderzoek toonden aan dat muziektherapie en aromatherapie met essentiële kamille-lavendelolie een effect hadden op het verminderen van de angst van verpleegkundigen, dat significant was vergeleken met de controlegroep" Hoewel het een tamelijk onbekend tijdschrift is met een lage waardering (h=45).

Zamanifar, Somayeh et al., The effect of Music Therapy and Aromatherapy with Chamomile-Lavender Essential Oil on the Anxiety of Clinical Nurses: A Randomized and Double-Blind Clinical Trial, Journal of Medicine and Life (2020) 

 

Een onderzoek naar depressie-verbetering zag: "een significant grotere afname van de gemiddelde totale depressie scores voor kamille versus placebo bij alle proefpersonen"

Amsterdam, Jay D. et al., Chamomile (Matricaria recutita) May Have Antidepressant Activity in Anxious Depressed Humans - An Exploratory Study, Alternative Therapies in Health and Medicine (2012), 

 

Onderzoek naar diverse aspecten: "Deze review bespreekt recente ontwikkelingen die helpen bij het vaststellen van de rol als therapeutisch middel op verschillende gebieden als ontstekingsremmend, antioxidant, pijnstillend, antimicrobieel, hepatoprotectief, anti-allergisch, kankerremmend en bloeddrukverlagend middel".

Sah, Amit, et al., A Comprehensive Study of Therapeutic Applications of Chamomile, Pharmaceuticals (2022) doi.org/10.3390/ph15101284

 

Ouderen slapen beter met een kamille extract: "Het gebruik van kamille-extract kan de slaapkwaliteit bij ouderen aanzienlijk verbeteren". 

Adib-Hajbaghery, Mohsen, Seyedeh Nesa Mousavi , The effects of chamomile extract on sleep quality among elderly people: A clinical trial, BMC Complementary Medicine and Therapies (2017) doi: 10.1016/j.ctim.2017.09.010

 

Tenslotte laat onderzoek naar de anti-kanker eigenschappen van kamille zien dat: "Het remde het niveau van belangrijke angiogenesemarkers (de vorming van nieuwe bloedvaten vanuit bestaande bloedvaten) aanzienlijk" Dit is getest op dierlijke cellen. 

Al‐Dabbagh, Bayan et al., Antioxidant and anticancer activities of chamomile (Matricaria recutita L.), BMC Research Notes (2019) doi.org/10.1186/s13104‐018‐3960‐y

 

Onderzoek naar apigenine uit kamille  laat zien dat de anti-kanker eigenschap werkt: "apigenine  heeft een antikankermechanisme dat bestaat uit remming van proliferatie, inductie van apoptose, modulatie van het bio-energetisch profiel en remming van angiogenese"

Ghitu, Alexandra, et al., Comprehensive Assessment of Apigenin as an Antiproliferative, Proapoptotic, Antiangiogenic and Immunomodulatory Phytocompound, Nutrients (2019), doi:10.3390/nu11040858

 

Tenslotte over kamille

Het overbekende kruid heeft een zeer breed helings- en preventiespectrum. Het is goedkoop en gemakkelijk verkrijgbaar en het kent amper tot geen bijwerkingen (een allergie kan optreden). Probeer het maar eens. Kamillethee is een éénvoudig en prima begin. Interactie met medicijnen is niet zo bekend, combineer het liever niet met zware benzodiazepines en andere  beïnvloeders van GABA-receptoren. 

 

Meer informatie over kamille

Artikel(en):

  • Chamomile (Matricaria chamomilla L.): A Review of Ethnomedicinal Use, Phytochemistry and Pharmacological Uses -  Amina El Mihyaoui et al (2022) Life doi.org/10.3390/life12040479 Zeer uitgebreid en indrukwekkend artikel met up-to-date info over het medicinale gebruik van kamille in diverse culturen van oudsher.

  • A Comprehensive Study of Therapeutic Applications of Chamomile - Amit Sah et al in Pharmaceuticals (2022) doi.org/10.3390/life12040479. Uitgebreid en indrukwekkend overzicht van kamille en haar werkingsgebieden. 

Laatst bewerkt: 20-12-2023