NSAID's als pijnstiller?

Leestijd: ±15 minuten

Deze medicijnen zijn ontzettend populair en zijn een familie van Non Steroidal Anti-Inflammatory Drugs. Ze bestrijden pijn en ontstekingen meestal effectief. Ze behoren tot de corticosteroïden, ofwel kunstmatig geproduceerde medicijnen die het het bijnierschorshormoon cortisol ondersteunen. Hun bijwerkingen echter, kunnen zeer ernstig zijn, iets dat vrijwel onbekend is bij het grotere publiek. Bijsluiters van zelfzorgmiddelen worden amper gelezen, advies in de supermarkt is er niet.

Voorbeelden van vrij verkrijgbare NSAIDs zijn: diclofenac (het meest gebruikte medicijn in Nederland), ibuprofen en naproxen. Tot 400 mg zijn ze vrij verkrijgbaar bij de supermarkt, drogisterij of apotheek.

Paracetamol wordt niet beschouwd als een NSAID, maar heeft wel werkingskenmerken die min of meer hetzelfde zijn (het is een Cox-2 remmer) en werkt goed in het hoofd (hoofdpijnbestrijder). Het actieve ingredient ervan is acetaminophen, dat in vele OTC (over-the counter) of vrij verkrijgbare middelen zit. Vooral in Amerika is het een belangrijke oorzaak van leververgiftiging door veel voorkomende overdosering. 

Op doktersrecept zijn in Nederland o.a. Celecoxib, Etoricoxib en Parecoxib in gebruik, alsmede de zelfzorgmiddelen vanaf doseringen boven de 400mg.

Historie van NSAIDs

De eerste NSAIDs stammen uit de zestiger jaren. Ondanks vele vooruitgangen in de medische wetenschap, is er nog geen echt veilig middel gevonden of ontwikkeld. In 2004 is Vioxx (Merck & Co) een Rofecoxib, teruggetrokken, nadat zeer grote schade is aangebracht aan vele patiënten die deze middelen gebruikten, zoals ernstige cardiovasculaire ongelukken (met inbegrip van hartaanvallen en beroertes). Na zo'n 27.000 rechtszaken heeft Merck een boete betaald van bijna $5 miljard. Ook een opvolger van Vioxx, Etoricoxib, is in de U.S.A. door de FDA verboden.

Bijwerkingen van NSAIDs

Er wordt nogal eens een maagbeschermer voorgeschreven bij het gebruik van NSAIDs, zoals pantoprazol, vooral bij ouderen omdat dat maagproblemen zou voorkomen (NSAIDs zorgen voor een dunner maagslijmvlies). Echter, deze combinatie echter is verre van ideaal als zij langer wordt gebruikt, omdat de bijwerkingen van de combinatie zeer ernstig kunnen zijn en de weerbaarheid op termijn afneemt. Bij ouderen is die meestal al niet te best, dus pas daar mee op. Een groot deel van alle vermijdbare acute ziekenhuisopnamen wordt veroorzaakt door het gebruik van NSAIDs! NSAID's die aluminium(hydroxide) bevatten, zoals Ibuprofen, zijn op termijn giftig en tasten je neurologische systemen aan met alle gevolgen van dien.

Typische bijwerkingen van bijvoorbeeld Etoricoxib, die vaak (1-10%) voorkomen zijn buikpijn, bloeddrukverhoging, hartritmestoornissen, hartkloppingen, maag-darm klachten, misselijkheid, braken, hoofdpijn, duizeligheid en vermoeidheid. Nog zeker 50 andere, nare bijwerkingen komen soms voor.

Steeds meer recent onderzoek wijst erop dat de kans op ernstige hart problemen verdubbelt en groter wordt naarmate de dosis van de meeste NSAID's hoger is en het gebruik langer is. Dit verschilt een factor 2 per merk.

Gebruik NSAIDs zo kort mogelijk en in een zo laag als mogelijke dosis. Raadpleeg altijd een arts als u ze gebruikt, ook als u lagere doseringen uit de vrije verkoop gebruikt! Geef het nooit aan kinderen onder de 12 jaar. Volg altijd een ontgiftingskuur bij gebruik van NSAID's.

Langdurig gebruik van NSAID’s kan mogelijk leiden tot tekorten van verschillende nutriënten, zoals vitamine B12, ijzer en vitamine C. Als je er dan nog maagbeschermers bij slikt, is de kans aanzienlijk dat je een B12 tekort ontwikkeld. Monitoren en bijslikken kan dan helpen. B12 is heel lastig om goed te meten en eventueel op te hogen.

 

En paracetamol dan?

Ook het 'onschuldige' paracetamol is giftig! In het veiligheidsdocument¹ ervan staat: H302 Schadelijk bij opname door de mond H315 Veroorzaakt huidirritatie H317 Kan een allergische huidreactie veroorzaken H319 Veroorzaakt ernstige oogirritatie H335 Kan irritatie van de ademhalingswegen veroorzaken H341 Verdacht van het veroorzaken van genetische schade H370 Veroorzaakt schade aan organen H371 Kan schade aan organen veroorzaken H372 Veroorzaakt schade aan organen bij langdurige of herhaalde blootstelling H373 Kan schade aan organen veroorzaken bij langdurige of herhaalde blootstelling H402 Schadelijk voor in het water levende organismen H372 Veroorzaakt schade aan organen bij langdurige of herhaalde blootstelling H373 Kan schade aan organen veroorzaken bij langdurige of herhaalde blootstelling H402 Schadelijk voor in het water levende organismen H411 Schadelijk voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen H412 Schadelijk voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen. En (o.a.) als voorzorg P301+P310 BIJ INSLIKKEN: Bel onmiddellijk een ANTIGIFCENTRUM of een arts.

Dat wil je toch niet slikken?

Er is veel onjuiste en elkaar tegensprekende informatie over dit spotgoedkope middel bekend. Wat vast staat is dat:

  • de precieze werking is nog steeds onbekend!
  • het is (altijd) giftig;  bij meer dan 8 tabletten bij een volwassene kan  leverschade optreden; bij 20 stuks/dag kan de dood intreden.
  • kijk hoe universitaire artsen zichzelf tegenspreken op filmpjes.

¹ Chemical Safety Data Sheet MSDS / SDS ChemicalBook Acetaminophen Revision Date:2 023-12-23 Revision Number:1

 

Alternatieven voor NSAIDs

We noemen hier enkele alternatieven om pijn te behandelen. Ze zullen niet voor iedereen werken. Gebruik eerst natuurlijke pijnstillers, die ook ontstekingsremmende eigenschappen hebben en geen of nauwelijks bijwerkingen. Dat zijn bijvoorbeeld Cannabis, PEA, Groenlipmossel, Neem, Rhodiola en Schisandra.

Tevens kunt je je dieet aanpassen met bijvoorbeeld ontstekingsremmende kruiden (geelwortel, kaneel, gember e.d.) of een super smoothie. Voor diverse klachten kan een zapper heel goed en snel werken, zonder enige bijwerking.

Alternatieve behandelingen die kunnen helpen zijn o.a. fysiotherapie, osteopathie en chiropractie.

Bij chronische zware pijn, kunnen soms goede resultaten worden behaald met opioïden, zoals fentanyl pleisters, maar ook daar zijn zware bijwerkingen mogelijk en kan verslaving een rol gaan spelen.

Tenslotte over NSAIDs

Bezint eer ge begint! Zeker bij het gebruik van NSAIDs. Probeer eerst natuurlijke alternatieven. Als je ze dan toch gebruikt, gebruik ze dan zo kort mogelijk. Ontgift na gebruik altijd ernaa!

Meer informatie over NSAIDs

Boek(en):

  • Painkillers: History, Science, and Issues (The Story of a Drug) - prof.dr. Victor B. Stolberg (2016) Over pijnstillers, hun historie, wetenschap, bijwerkingen en hun gevaren.

Artikel(en):

  • Informatieblad nutriëntenstatus bij gebruik van NSAID’s - Maastricht University (2020)

Video's:

  • youtube.com/watch?v=udHbX14f0fw (Erasmus Universiteit)
  • youtube.com/watch?v=P_Zt-xw7bME&t=293s (Universiteit Nederland)

Laatst bewerkt: 02-01-2024

Ω