Over medische ethiek

Leestijd: ±20 minuten

Het lijkt misschien buiten het bestek van deze website, maar ethiek heeft er alles mee te maken. Immers, de meeste dingen waarvan jij dacht dat het waar was, blijken (helaas) toch vaak anders te zijn. Dat komt door verkeerde, oneerlijke, onvolledige of helemaal geen informatie.

Een voorbeeld. In de Verenigde Staten (en in sommige andere landen) staat het hele vakgebied van psychiatrie flink op zijn kop: er is wetenschappelijk aangetoond dat vele soorten medische behandelingen helemaal niet helpen en eerder de klachten versterken en/of (zware) bijwerkingen hebben. De enorme hoeveelheid uitspraken en kritiek hierop komt uit eigen gelederen van psychiaters.

Vele organisaties strijden voor het veranderen, zelfs het  verbieden, van (psychiatrische) medicatie. Omdat het model waarop het gebaseerd is niet te bewijzen valt en de ontkrachtingen ervan er inmiddels volop zijn.

In Nederland, dat vaak voorop loopt, is het stil. Ook na het bekend worden van de schimmige betalingen van de medische industrie aan artsen¹. En dat is jammer, zo blijft de situatie onveranderd en is de patiënt (weer) de dupe.

¹ Betalingen van medische industrie aan artsen slecht vindbaar, NOS, 15 september 2022 07:01, Door Siebe Sietsma, Anna Pruis en Sjoerd Mouissie (onderzoeksredactie NOS en Nieuwsuur). Overigens publiceren deze onderzoekers helder hoe zij tot hun conclusies zijn gekomen, incl. gedetailleerd bewijsmateriaal.

Historie wet- en regelgeving van medische ethiek

Om het handhaven van de humanitaire waarden en ethische normen van de geneeskunde en medisch wetenschappelijk onderzoek te waarborgen, zijn die vastgelegd in o.a.

  • de eed van Hippocrates (±400 BC): "Ten eerste, doe geen kwaad"; iedere arts zweert of belooft zijn patiënten geen kwaad te doen;

  • de Code van Neurenberg (1947): "De vrijwillige geïnformeerde toestemming van de proefpersoon is absoluut noodzakelijk" en nog negen punten over onderzoek van en experimenten op mensen;

  • de grondwet artikel 11 (2008): (onaantastbaarheid lichaam) iedereen heeft het recht om zelf te bepalen wat er met zijn lichaam gebeurt; zelfs een medische keuring mag niet, als je daarvoor zelf geen toestemming geeft;

  • de wet geneeskundige behandel overeenkomst WGBO (1995): de patiënt heeft het recht op informatie en moet toestemming geven voor een behandeling (Nederlandse wetgeving);

  • de Universele Verklaring over Bio-ethiek en Mensenrechten van de UNESCO (2005): "Elke preventieve, diagnostische en therapeutische medische interventie mag alleen worden uitgevoerd met de voorafgaande, vrije en geïnformeerde toestemming van de betrokkene, op basis van adequate informatie". 

  • De Physician Payments Sunshine Act is een wet uit 2010 voor de gezondheidszorg in de Verenigde Staten om de transparantie van financiële relaties tussen zorgverleners en farmaceutische fabrikanten te vergroten. 

Kortom, er is veel 'geregeld'. Althans, dat lijkt zo te zijn. Maar, weinig mensen weten dit. Er is ook een ruime interpretatiemarge. Controle erop is minimaal. En het functioneert vaak niet.

Wat is vrije en geïnformeerde toestemming precies? Als mensen bang zijn voor corona, en onjuiste informatie krijgen, stemt iemand al gauw toe met een vaccinatie, vooral 'als je je vrijheid ermee terugkrijgt'. Dit lijkt meer op een gijzelingsactie.

Vele artsen, waarvan sommigen verenigd in het artsencollectief, weten dat veel informatie onjuist en/of ongewenst is. Zij moeten echter het behandelingsprotocol van de overheid volgen: zowel wat niet mag, als wat wel moet.  

Gevolgen van 'verminderde' medische ethiek

De kleine lettertjes op verpakkingen, bijsluiters en handleidingen bevatten veelal zaken die de producent niet duidelijk naar voren wil brengen. Pak eens wat voorbeelden uit uw keuken- en/of medicijnkastje en ga er even voor zitten. Je zult versteld staan! Vele giftige schoonmaak (!) producten, supplementen en vele zeer kwalijke bijwerkingen staan vermeld op bijsluiters van medicijnen. Wist je dat er ook een wetenschappelijke bijsluiter bestaat? Zoek die maar eens op van jouw medicijn en vergelijk die eens met de bijsluiter voor de patiënt. 

Maar het ergste is: er zijn ook belangrijke zaken 'apart' geregeld en de patiënt weet dat zelden. Dat vaccins stoffen bevatten die daar beslist niet in thuis horen, is helder en wetenschappelijk aangetoond¹. Of dat farmaceuten niet aansprakelijk² zijn voor welke gevolgen dan ook veroorzaakt door hun Covid-19 vaccins is vrijwel onbekend: "De minister geeft deze verklaring af overeenkomstig sectie 319F-3 van de Public Health Service Act om immuniteit van aansprakelijkheid te verlenen voor activiteiten in verband met medische tegenmaatregelen tegen COVID-19." Dat is natuurlijk volstrekt niet in de haak.

En dat medische normen en standaarden geregeld worden in documenten en handboeken, door mensen die betaald worden door belanghebbende bedrijven (meestal farmaceuten), is op zijn minst kwalijk. Onafhankelijkheid is dan zoek. 

Wie herinnert zich nog de fraude van Prof.dr. Diederik Stapel (2011) met een onderzoek naar vegetariërs? Kort daarna werd de Rotterdamse internist Prof.dr. Don Poldermans ontslagen wegens wetenschappelijke fraude met beta-blokkers, die het operatie-risico helemaal niet verminderde. Dat heeft mogelijk 800.000 (!) extra doden gekost, volgens de Britse cardioloog Prof.dr. Darrel Francis (Imperial College). Dit artikel is echter later verwijderd uit het tijdschrift European Heart Journal om onduidelijke redenen, door de editor ervan.

The Lancet, een Engels wetenschappelijk medisch toptijdschrift publiceerde³ een boekbespreking over wetenschappelijk medisch onderzoek: "Judson schetst een donker beeld van de huidige wetenschap, maar we kunnen nog veel donkerdere dagen tegemoet zien nu bewijs en winst onlosmakelijk met elkaar verbonden raken".

Dit alles geeft te denken en schaadt het vertrouwen in medici enorm.

¹ Gatti, Prof.dr. Antonietta M., Dr. Stefano Montanari, New quality-control investigations on vaccines: micro- and nanocontamination, International Journal of Vaccines & Vaccination, Volume 4 Issue 1, January 23, 2017.

² Federal Register/Vol. 85, No. 52/Tuesday, March 17, 2020/Notices, no.15198

³ Michael McCarthy, Lies, damn lies, and scientific research, The Lancet, Vol 364 November 6, 2004.  Boek: The Great Betrayal: Fraud in Science – Horace Freeland Judson (2004).

Tenslotteover medische ethiek

Als je besluit om iets te kopen, te eten, te drinken of in te nemen, zou je ten minste eerlijke voorlichting moeten hebben. Helaas zul je daar of zelf achteraan moeten gaan, of websites zoals deze lezen. Wantrouw iedere bewering die niet goed onderbouwd is, het is helaas niet anders.

Als je een auto of een mooie jurk koopt, neem je meestal de moeite om je goed te laten informeren over diverse aspecten, zoals materialen, of het staat, een proefrit kunt maken, hoe het zit met veiligheid, wat je vriend of vriendin ervan vindt enz. Informeer je zelf goed en je zult versteld staan en anders gaan kijken en daardoor ook anders (willen) kiezen. Maak bewuste en verantwoorde keuzes. Voor jezelf en je eventuele kinderen. Succes!

Meer informatie over medische ethiek

Website(s):

  • ahrp.org (Engelstalig) De Alliance for Human Research Protection (AHRP) is een nationaal netwerk (in de V.S.) van leken en professionals die zich inzetten voor het handhaven van de humanitaire waarden en ethische normen van de geneeskunde, Engelstalig; 
  • cchr.org.uk (Engelstalig) De Citizens Commission on Human Rights (CCHR) in het Verenigd Koninkrijk is een afdeling van de non-profit, niet-politieke, niet-religieuze internationale waakhond voor geestelijke gezondheid, Engelstalig;
  • madinamerica.com (Engelstalig) De missie van Mad in America is om als katalysator te dienen voor het heroverwegen van de psychiatrische zorg in de Verenigde Staten (en daarbuiten, Engelstalig);
  • www.psychintegrity.org (The International Society for Ethical Psychology and Psychiatry, Inc., ISEPP, Engelstalig).

Boek(en):

  • Medical Ethics: A Very Short Introduction - Prof.dr. Tony Hope (2004) 

  • Medische ethiek - Prof.dr. H. ten Have, Prof.dr. E. van Leeuwen en Prof.dr. R. ter Meulen (2003) Uitgebreid boek, ietwat gedateerd, met vele onderwerpen en hun ethische aspecten;

Artikel(en):

  • Ethics and health - Zbigniew Bankovsky, World Health Organization (1989) Hoewel oud, toch een fraaie samenvatting van ethische uitdagingen.

Laatste update: 08-01-2024

Ω