Cannabis, een heilige plant

Leestijd: ± 15 minuten

De indianen noemen het een heilige of Goddelijke plant. Uit de bladeren en/of de bloemtoppen van de hennepplanten worden bestanddelen gehaald, die vele kwalen kunnen helpen ondersteunen of het lichaam beter in evenwicht kunnen brengen.

De drugs-taboe begint er vanaf te gaan, artsen beginnen het te (er)kennen en medicinale cannabis voor te schrijven. De talloze wetenschappelijke studies bevestigen de werkingen. Overheden legaliseren het gebruik steeds vaker. Cannabis is inmiddels niet meer weg te denken in het veld van neuropsychiatrie en neuropsychotherapie. De toepassingen zijn legio en soms spectaculair. En lang nog niet alles is ontdekt.

Historie van cannabis

Van oudsher werd cannabis al gebruikt door de indianen als één van de belangrijkste planten. In ons liberale land is het nog steeds verboden, om cannabis met THC, de component waar je high van kunt worden, te verkopen. Gewone cannabis is vrijwel overal te koop.

Cannabis brak door aan de horizon van de westerse geneeskunde na de introductie ervan door William O'Shaughnessy in 1838, die opmerkelijke successen beschreef bij de behandeling van epilepsie, reumatische pijnen en zelfs fatale tetanus met de 'nieuwe' drug. Cannabis, of "Indiase hennep", werd snel overgenomen door Europese artsen die voordelen constateerden bij migraine door Clendinning (1843) in Engeland en neuropathische pijn, inclusief trigeminusneuralgie door Donovan in Ierland.

Medicinale cannabis, dat je alleen op recept kunt krijgen via een arts, is sinds 2003 toegestaan in ons land. Via de apotheek in Nederland zijn slechts vijf soorten verkrijgbaar: Bedrocan, Bedica, Bedrolite, Bedrobinol en Bediol.

Het is betreurenswaardig dat het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG, 2018) terughoudend is met het voorschrijven van medicinale cannabis: "omdat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is voor pijnreductie of verbetering van kwaliteit van leven". Dit is achter de feiten aanlopen en achterhaald. Het bewijs is onomstotelijk vastgesteld: miljoenen mensen hebben er enorm veel baat bij.

Je mag een aantal planten, 3-5, legaal voor jezelf kweken. Ook illegaal gaat er heel wat cannabis over en onder de toonbank, waardoor het zicht op het gebruik onduidelijk is. Het is wel duidelijk dat er zeer vele mensen cannabis soms als laatste redmiddel gebruiken, als medicatie niet helpt of als de bijwerkingen van medicijnen onverdraagbaar zijn.

Inmiddels regent het wereldwijd wetenschappelijke studies, die de voordelen van cannabis aantonen. Zowel op bestaande als nieuwe terreinen. In de V.S. is het in tientallen staten ook al gelegaliseerd. De Amerikaanse FDA heeft al medicijnen op basis van cannabis goedgekeurd, zoals Epidiolex (2018), pas 185 jaar na de eerste resultaten van William O'Shaughnessy...

Soorten planten en cannabinoïdes

Hoewel je van cannabis bladeren ook thee kunt zetten of ze kunt roken, gaan we hier vooral in op de oplossing in hennep- of olijfolie. (Er bestaan overigens ook crèmes voor je huid, zetpillen, cannabisboter en capsules om in te nemen).

Er zijn diverse soorten cannabis (een hennep soort) planten. De belangrijkste zijn indica en sativa. Meer en meer onderzoek laat zien dat deze verschillen niet zo erg van belang zijn voor de werking van cannabis. Een wereldwijde cannabis expert Dr. Ethan Russo zegt zelfs dat de het onderscheid onjuist is. We gaan er hier niet nader op in.

Er zijn meer dan honderd soorten cannabinoïdes, we noemen alleen de meest bekende en slechts enkele van hun bekendste eigenschappen:

CBD (Cannabidiol) is kalmerend en vermindert angst en depressie;
CBG (Cannabigerol) is ontstekingsremmend en bot stimulerend;
CBN (Cannabinol) is rustgevend, bevordert slaap en biedt pijnstilling;
THC (tetrahydrocannabinol) is meestal een combinatie van CBD en THC. THC is het psychoactieve stofje waar je high van kunt worden (vrijwel niet bij geringe hoeveelheden en langdurige gewenning). Het kan helpen bij depressie, stimuleert de eetlust en help oogdruk te verminderen.

In het uitgelicht plaatje kun je de belangrijkste werking(en) per soort vinden.

Daarnaast zitten er nog veel meer stoffen in cannabis, zoals terpenen, fytosterolen en flavonoïden (die hebben een anti-oxidatieve werking). Het geheel (de mix) bepaalt de werking. Iedere olie kan daarom qua samenstelling weer anders zijn en daarmee ook qua werking. Medische cannabis staat onder strenge controle en is steeds van dezelfde samenstelling, natuurlijke cannabis kan variëren qua samenstelling.

Werking en gevolgen van het gebruik van cannabis

Het menselijke endocannabinoïde systeem (ECS), pas ontdekt in 1988, regelt "ontspannen, eten, slapen, vergeten en beschermen"¹. Het regelt homeostase, een fysiologisch proces, waarbij organismen het inwendig milieu van biochemische en biofysische processen in evenwicht houden, ondanks veranderingen in de omgeving waarin het organisme zich bevindt.

Ieder mens heeft cannabis-receptoren in zijn lichaam, die pas ontdekt zijn in de 90-er jaren. Cannabis beïnvloedt via die receptoren (ze zijn vast nog niet allemaal ontdekt) de werking van het ECS.

Bijwerkingen zijn er maar ze zijn meestal mild en zijn mede afhankelijk van de dosis en gewenning. Soms wordt je vermoeid, slaperig, incidenteel misselijk, word je lichaamstemperatuur lager of krijg je een droge mond.

Bij het gebruik van THC mag je niet auto rijden vanwege het effect dat je 'high' kunt worden.

¹ Di Marzo, prof.dr. Vincenzo et al., Endocannabinoids: endogenous cannabinoid receptor ligands with neuromodulatory action, TINS Vol. 21, No. 12, 1998.

Toepassingen en gebruik van cannabis

Het aantal toepassingen voor cannabinoïdes is legio en neemt zeer sterk toe. We geven hier slechts een kort alfabetisch overzicht, waar ze kunnen helpen:

anorexia en cachexia
artritis
asthma
auto-immuunziekten en infecties (o.a. ziekte van Crohn, diabetes type 1, MS, reumatoïde artritis, systemische lupus erythematodes (SLE)
bewegingsstoornissen
bloeddruk, hoge
botbreuken en botziektes (w.o. osteoporose)
(covid-19 is in onderzoek hier (2020) en hier (2022)
epilepsie (w.o. het Lennox–Gastaut syndroom)
glaucoma
migraine
misselijkheid en braken (bijv. bij kankerpatiënten met chemo)
pijn (w.o. neuropathische pijn)
psoriasis
psychiatrische stoornissen (o.a. angst, depressie)
slapen, beter
spasticiteit (w.o. MS)
Tourette, syndroom van
tinnitus (oorsuizen)

en vele andere aandoeningen. Er komen er regelmatig bij, dus er is goede hoop dat we nog veel meer kunnen 'regelen' met cannabis.

Het is verstandig om langzaam aan te beginnen en te kijken welke dosis voor jou optimaal is. Verhogen doe je zeer geleidelijk.

Tenslotte over cannabis

Cannabis mag zich verheugen in een grote toename in gebruik: steeds meer mensen hebben er veel baat bij, met meestal milde of geen bijwerkingen. De medische wetenschap heeft zich er ook op gestort. Nieuwe toepassingen mogen worden verwacht. Lees ook vooral eens de ervaringen van mensen op internet: het kan inspirerend zijn en wie weet lijkt er een op uw situatie. Succes!

Meer informatie over cannabis

Website(s):

bedrocan.com (Nederlands producent van medicinale cannabis voor de overheid)
cannabisbureau.nl (Bureau voor Medicinale Cannabis (BMC) van de Nederlandse overheid)
cannabis-med.org (Internationale vereniging voor cannabinoïdes medicijnen, meertalig)
cannaspecialists.org (Association of Cannabinoid Specialists, V.S., Engelstalig, vereniging van medische cannabis specialisten)
informatiecentrumcannabis.nl (Stichting Informatie Centrum Cannabis)
pgmcg.nl (Stichting Patiënten Groep Medicinaal Cannabis Gebruikers)
sensiseeds.com (zaden, planten en cannabis-produkten)

Boek(en):

Cannabis Pharmacy: The Practical Guide to Medical Marijuana, Michael Backes (2014, 2017)
Medical Cannabis: A Guide for Patients, Practitioners, and Caregivers, Michael H Moskowitz MD (2017)

Artikel(en):

American Journal of Endocannabinoid Medicine (Engelstalig tijdschrift)
Cannabis and Cannabinoid Research (tijdschrift voor onderzoek naar cannabis en cannabinoïdes, Engelstalig

Laatst bewerkt: 04-01-2024

Ω