Het evangelie van Thomas

Leestijd: ± 20 minuten

De psychologische betekenis van het evangelie van Thomas

Het is gevonden in 1945 bij Nag Hammadi (nabij de Nijl in Egypte). Het is derhalve geen evangelie (heilsboodschap) uit de bijbel, maar een zelfstandige tekst met werkelijk een buitengewone spirituele inhoud. Talloze 'levenslessen' of 'levenshoudingen' worden er in genoemd. Het is ooit door Carl Jung, de wereldberoemde Zwitserse psycholoog,  aangekocht via zijn stichting. Daarom staat dit hoofdstuk onder neuropsychotherapie. We nodigen je uit, om verder te lezen, naar de diepere betekenis ervan. Het zou hoe je in het leven staat enorm kunnen verrijken.

Historie van het evangelie van Thomas

De Nag Hammadi geschriften zijn een verzameling teksten, waarschijnlijk uit de begintijd van het christendom, die in 1945 gevonden werden in Midden-Egypte nabij het plaatsje Nag Hammadi. 

In 1945 vond men deze geschriften in een kruik op een oude begraafplaats. Ze waren geschreven op papyrus en gebonden in leren kaften. Er werden dertien codices gevonden die in totaal tweeënvijftig geschriften bevatten. Daaronder is een aantal duplicaten en van een enkel geschrift zijn meerdere versies. Het grootste deel van deze geschriften kan beschouwd worden als gnostische (kennis, gnosis. Gnosis duidt op mystieke, geheime kennis) teksten. Er zijn drie hermetische (toegeschreven aan de legendarische wijsgeer en profeet Hermes Trismegistus) geschriften en zeven geschriften die niet of nauwelijks als gnostisch beschouwd kunnen worden.

Inhoud en voorbeelden uit het Evangelie van Thomas

3 "Jezus heeft gezegd: Indien zij die u leiden u zeggen: ziet, het Rijk is in de hemel, dan zullen de vogels van de hemel u vóór zijn; indien zij u zeggen: ziet, het is in de zee, dan zullen de vissen u vóór zijn. Maar het Rijk, het is het binnenste en het is het buitenste van u. Wanneer gij uzelf zult kennen dan zult gij gekend zijn en zult gij weten dat gijzelf de zonen van de levende Vader zijt. Maar indien gij uzelf niet kent, dan zijt gij in armoede en gijzelf zijt armoede." Zoals boven de poort van Delphi staat: ken uzelve!

7 "Jezus heeft gezegd: Gelukkig is de leeuw die door de mens gegeten zal worden, en de leeuw zal mens zijn; en ongelukkig is de mens die door de leeuw gegeten zal worden, en de mens zal leeuw zijn."

Als je vergevend bent en zachtheid naar jezelf en anderen betracht (empathie), kun je weer mens worden. Ga je met je boosheid (ego) de strijd aan, dan wordt je leeuw (ego overwint) - je verliest je menselijke waardigheid en wordt een monster. Simpel gezegd: haat verteert je, liefde heelt je of maak van je hart geen moordkuil. Daarom is liefdevol leven zo helend en is het een fundament van de psychotherapie: begrip leidt tot heling.  

Het 22-ste logion: "Jezus zei hun: Als ge van twee een zult maken en het binnenste als het buitenste en het buitenste als het binnenste en het bovenste als het onderste om het mannelijke en het vrouwelijke tot één te maken opdat het mannelijke niet mannelijk blijve en het vrouwelijke niet vrouwelijk, als ge ogen zult maken in plaats van een oog en een hand in plaats van een hand en een voet in plaats van een voet een beeld in plaats van een beeld, dan zult gij het Rijk binnengaan." Kort gezegd: als je de dualiteit overstijgt, treedt je Zijn koninkrijk binnen." Misschien wel de zwaarste opgave die we als mens hebben ... je moet dan ook je ego overstijgen. Het impliceert tevens om geen oordeel te hebben.

36 Jezus heeft gezegd: Maak u geen zorgen van ’s morgens tot ’s avonds en van ’s avonds tot ’s morgens om wat gij zult aantrekken. Kort gezegd: pieker niet! (over onbelangrijke zaken). De ziekte waar we allemaal aan lijden en die meestal zinloos is, heel veel tijd kost en grote angsten genereert.

Deze en meer wijsheden van Jesus zijn buiten de bijbel gehouden, omdat de Rooms Katholieke kerk dat kennelijk niet aanstond. 

Tenslotte over het evangelie van Thomas

Lees zo'n evangelie eens, of je nu gelooft of niet doet er niet toe. Het zijn volledig op zichzelf staande teksten met een enorme diepgang. Dat kun je voelen als je er voor openstaat. Zie ook het evangelie van Philippus, waarin het begrip God en Jesus op een buitengewone manier uit de doeken wordt gedaan of het evangelie der waarheid:

"Daarbij verheugt zijn geest zich in hem in wie hij was, omdat hij goed is. En zijn kinderen zijn volmaakt en zijn naam waardig, want zulke kinderen heeft de Vader lief."

Meer informatie over het evangelie van Thomas

Website(s):

  • thomasevangelie.nl (met veel informatie en achtergronden over dit evangelie; helaas werken vele links niet)

Boek(en):

  • De Nag Hammadi-geschriften - Jacob Slavenburg & Willem Glaudemans (2004) Dik boek voor de liefhebber, geschreven door  echte kenners;
  • Het Evangelie van Thomas - Bram Moerland (2014)  
  • Het Evangelie van Thomas - Prof.dr. Gilles Quispel (2004) 
  • The Nag Hammadi Scriptures: The Revised and Updated Translation of Sacred Gnostic Texts Complete in One Volume - Prof.dr. Marvin W. Meyer (2007)

Artikel(en):

  • A Spiritual Science Interpretation of the Gospel of Thomas - R. Valverde, Scientific GOD Journal | July 2020 | Volume 10| Issue 4 | pp. 277-285.  

Laatst bewerkt: 04-02-2024