Cholesterol

Leestijd: ± 30 minuten

De vet-hypothese blijkt onwaar; transvetten en suiker zijn slecht.

Tip: dit langere artikel leest fijner op de PC 

Leeswaarschuwing: deze tekst bevat mogelijk schokkende informatie voor je over cholesterol. 

 

We hebben er allemaal wel van gehoord. Als het cholesterol gehalte te hoog is, moet je aan de medicijnen. Maar hoe zit het nou precies met cholesterol en is het echt zo slecht? Inmiddels gebruiken zo'n twee miljoen mensen er medicijnen voor in Nederland. Dat je van cholesterol hart- en vaatziekten krijgt (de zogenaamde vet-hypothese), blijkt overtuigend niet waar te zijn. Dit is overtuigend wetenschappelijk bewezen (zie verderop). Bovendien lijkt het erop dat veel cholesterol eerder een indicatie is van chronische ontsteking in o.a. je bloedvaten, dan de oorzaak van aderverkalking.

De bijwerkingen van de medicijnen (statines) om het cholesterol te verlagen, zijn soms zeer ernstig en komen veel vaker voor dat uit wetenschappelijk onderzoek naar voren komt. Wat is wijsheid? Daarop proberen we hier een antwoord te geven.

 

Eerst: wat is cholesterol?

Er zijn simpel gezegd 3 soorten 'cholesterol' (het is eigenlijk geen cholesterol maar een eiwit dat cholesterol transporteert): HDL (die ook wel 'goed' wordt genoemd, LDL, idem 'slecht' en triglyceriden. Daarnaast opereren die niet alleen, maar in het complex van chemische stoffen in het menselijk lichaam. Ze werken dus niet in isolatie, waardoor vele mechanismen, en vooral oorzaak en gevolg, soms onduidelijk zijn.

Toch pretendeert 'de wetenschap' het dan te 'weten'. Echter, dit zijn slechts indicaties, als die al goed onderzocht zijn. Helaas lopen vele goedbedoelende organisaties ernstig achter op de laatste inzichten omtrent cholesterol. Cholesterol is een belangrijk 'vet' voor het repareren en waterdicht maken van cellen. Zonder cholesterol zou je sterven.

 

Historie van cholesterol

De geschiedenis van lipiden (vetten) bij de mens begint in 1769 toen François Poulletier de la Salle vast cholesterol in galstenen vaststelde. De geschiedenis evolueerde van Anichkovs vroege basis voor de "lipidenhypothese" (1913), via de ontdekking van lipoproteïnen (1929) en het belangrijke werk van "de vader van de klinische lipidologie" John Gofman, tot het begin van grote bevolkingsstudies zoals de Framingham-studie in de jaren 1950. Midden in de "cholesteroloorlogen" werden verdere baanbrekende ontdekkingen gedaan, zoals de LDL-receptor (Goldstein en Brown, 1974), en ML-236B, en compactine (Akira Endo, 1976), die de geboorte van statines inluidden. Het verhaal van de lipiden omvat ten minste 11 Nobelprijzen.

De Framingham studie heeft geleid tot het 'vaststellen' van de relatie (eigenlijk: associatie en dat is iets anders) tussen cholesterol en hartziekten (zie plaatje) in 1961.

Later is er een grote controverse ontstaan over de effecten van cholesterol en statines. Met name door velen, waaronder zeer uitgebreid door Russel L. Smith Ph.D. de ernstige fouten van de Framingham studie blootlegde¹. Zeer grote problemen in methodologie, analyse, statistiek en representativiteit werden pijnlijk geduid. Dat geldt voor vele studies op dit gebied. Ook de werking van statines is vaker betwijfeld in kritische onderzoeken².  

Later zijn er vele boeken geschreven en onderzoeken³ gedaan, die de oorzakelijke relatie tussen cholesterol en hartziekten niet lieten zien. Een opmerkelijk rapport van het Research Institute van Credit Suisse, waarin 400 medische onderzoeken geanalyseerd zijn,  stelt: 

  1. "hoog cholesterol (boven 240mg/dl) is alleen voor mannen een indicator van hogere cardiovasculaire sterfte. Let wel: hoog cholesterol veroorzaakt geen hartaanvallen, het is slechts een indicator";
  2. "voor alle andere ziekten wijst een hoger cholesterolgehalte op een lager sterftecijfer. Waarom? Omdat cholesterol een beter immuunsysteem ondersteunt, of er een indicator van is".

Ook opmerkelijk is dat zij ook schrijft over het eten van cholesterolrijk voedsel, dat artsen ontraden: "Dit is een duidelijk voorbeeld van de mate van misinformatie die onder artsen bestaat".

¹ Smith, Russel L. Ph.D., Diet, Blood Cholesterol and Coronary Heart Disease: A Critical Review of the Literature, in consultation with Edward R. Pinkney MD., Volume 2, pp. 4-78 t/m 4-86, November 1991.

² Heneghan Prof.dr. C., Considerable uncertainty remains in the evidence for primary prevention of cardiovascular disease. The Cochrane Library 2011 (19 Jan). Carl Heneghan is Director Centre for Evidence-Based Medicine & Clinical Reader, Dept of Primary Health Care, University of Oxford

Vos, Eddie, Meng., Colin P. Rose, MD, PhD, Prof.dr. Pierre Biron, Why statins have failed to reduce mortality in just about anybody, Journal of Clinical Lipidology (2013).

³ Credit Suisse Research Institute, Fat: The New Health Paradigm, September 2015.

 

Wetenschappelijk onderzoek naar cholesterol

Er is enorm veel wetenschappelijk onderzoek gedaan, naar de effecten van cholesterol en het gebruik van statines:

  • bij de fameuze Framingham Study met 4500 mensen, bleek een aanmerkelijke toename van het aantal sterfgevallen als gevolg van kanker, bij de behandeling met cholesterolmedicijnen;
  • tijdens de Clofibrat Study, met 1000 proefpersonen, werd een zeer grote stijging van het aantal sterfgevallen als gevolg van kanker ontdekt bij het gebruik van fibraat (medicijn);
  • het National Heart, Lung and Blood Institute uit de V.S. deed tientallen jaren onderzoek waarbij 650.000 proefpersonen waren betrokken. Uit dit onderzoek bleek géén invloed van cholesterol op het ontstaan van een hartinfarct of arteriosclerose. Wél kwam naar voren: "des te hoger de cholesterolspiegel, des te geringer de kans op kanker en ook des te kleiner het aantal sterfgevallen door andere aandoeningen!";

  • in de Helsinki Heart Study (1987; 700 proefpersonen) bleek dat de toename van de dodelijke bijwerkingen van cholesterolverlagende middelen aanzienlijk was. Het ging hierbij niet om statines, maar Gemfibrozil, een fibraat (een zeer giftige stof volgens PubChem. Het is acuut toxisch, mogelijk kankerverwekkend en kan reproductie beïnvloeden, het is gepatenteerd door Pfizer).

  • Bij de Multifactorial Study³ (2018) uit Finland, waarbij van meer dan 2000 mensen de cholesterolspiegel werd gemeten, kwam een hartinfarct 3x zo vaak voor onder de proefpersonen die waren behandeld met cholesterolverlagende middelen en waren er ruim 30% meer sterfgevallen dan in de groep die niet behandeld was.

In zeer recent groot en internationaal onderzoek¹  bleek dat: "een hoog LDL-cholesterol geassocieerd wordt met een langere levensduur".

Een van de laatste wetenschappelijke onderzoeken²  laat zien dat: "De resultaten suggereren dat de absolute risicoreducties van behandeling met statines wat betreft sterfte door alle oorzaken, myocardinfarct en beroerte bescheiden zijn".

¹ Ravnskov U, de Lorgeril M, Diamond DM, Hama R, Hamazaki T, et al. The LDL paradox: Higher LDL-Cholesterol is Associated with Greater Longevity. Annals of Epidemiology and Public health, 2020; 

² Paula Byrne, et al., Evaluating the Association Between Low-Density Lipoprotein Cholesterol Reduction and Relative and Absolute Effects of Statin Treatment A Systematic Review and Meta-analysis, JAMA Internal Medicine. 2022;182(5):474-481. doi:10.1001/jamainternmed.2022.0134.

³ Strandberg, prof.dr. Timo E. et al., Increased Mortality Despite Successful Multifactorial Cardiovascular Risk Reduction in Healthy Men: 40-Year Follow-Up of the Helsinki Businessmen Study Intervention Trial, The Journal of nutrition, health & ageing (2018) 22, pages 885–891.

Weetjes over cholesterol?

  • Cholesterol de voorloper is van vitamine D¹, die wordt gevormd door de inwerking van ultraviolet licht (UV-B) op cholesterol in de huid?
  • Cholesterol, vooral HDL, een krachtige antioxidant is die ons beschermt tegen vrije radicalen en dus ook tegen kanker²?
  • Cholesterol, vooral LDL-cholesterol (het zogenaamde 'slechte' cholesterol), ontstekingen helpt te bestrijden i.p.v. ze veroorzaakt³? "Ontstekingen en infecties veroorzaken allerlei veranderingen in het vetmetabolisme die aanvankelijk de ontsteking kunnen temperen of de infectie kunnen bestrijden, maar die, indien ze chronisch zijn, kunnen bijdragen tot het verhoogde risico van atherosclerose".

¹ , Prof.dr. Daniel D., MD., Vitamin D: Production, Metabolism and Mechanisms of Action (2021)

² Soran Handrean, et al., Antioxidant properties of HDL, Frontiers in Pharmacology, 2015.

³ Feingold, prof.dr. Kenneth, MD and prof.dr. Carl Grunfeld, MD, The Effect of Inflammation and Infection on Lipids and Lipoproteins, Endotext.org, March 7, 2022.

 

Gevolgen van medicatie van te hoge cholesterol

De behandeling van een (te) hoog cholesterol gehalte wordt met statines of cholesterolsyntheseremmers gedaan. 

De bijwerkingen zijn soms fors. Hoewel 'de meeste mensen' er niet  veel last van hebben (volgens wetenschappelijk onderzoek), zijn er veel meer mensen die ernstige bijverschijnselen hebben in de praktijk, zoals diabetici¹: 

  • verhoogde kans op diabetes (met alle gevolgen van bijwerkingen van die medicijnen);
  • kans op spierafbraak;
  • meer kans op Alzheimer en andere neuro-degeneratieve ziekten;
  • spierpijn, ook in de hartspier, en daardoor hartfalen;
  • depressie, met alle gevolgen van dien en eventuele antidepressiva.

Als je al eerder last hebt gehad van hart- en vaat problemen, kunnen statines zinvol zijn. Ook als je tot een hoge risico-groep behoort, met bijv. diabetes, roken en overgewicht. Gezonde mensen zouden het beter niet kunnen doen, vinden wij. 

Het medicijn Lipobay (Cerivastatine, 1998, Bayer) heeft inmiddels vele doden veroorzaakt rond het begin van deze eeuw en is van de markt gehaald. Al bij de introductie werd er door het Nederlandse geneesmiddelen bulletin voor gewaarschuwd.  

Tenslotte varieert de NNT (het aantal mensen om te behandelen ter voorkoming van één geval van coronaire hartziekte) tussen de 50 en 150, afhankelijk van het risicoprofiel. Geen fraaie waarden dus.

¹ zoals Prof.dr. Hanno Bijl (Endocrinoloog, Hoogleraar diabetologie LUMC) op 07-05-2019 in Tros Radar meldde (zie ook: Stichting Je Leefstijl Als Medicijn)

 

Gevolgen voor ouderen van medicatie tegen cholesterol

Het Nederlandse Ephor ('medicijnen voor ouderen') ontraadt het gebruik van statines als primaire preventie bij ouderen > 75 jaar, omdat er onvoldoende bewijs is voor een gunstig effect. Wel na een beroerte¹. Ouderen met een hogere cholesterol waarde leven zelfs langer, zo blijkt uit veel onderzoek².

¹ Lefeber, Geert J. et al., Statins After Ischemic Stroke in the Oldest A Cohort Study Using the Clinical Practice Research Datalink Database, Stroke, April 2021;52:1244–1252. 

² Prof.dr. Tomohito Hamazaki, Prof.dr. Harumi Okuyama, Prof.dr. Yoichi Ogushi, dr. Rokuro Hama, Towards a Paradigm Shift in Cholesterol Treatment. A Re-examination of the Cholesterol Issue in Japan: Abstracts, Annals of Nutrition and Metabolism, 2015; 66 (suppl 4): pp. 1-116.

 

Natuurlijke manieren om de effecten van statines  te verlagen

Als je statines slikt, neem dan beslist het supplement van het co-enzym Q10, dat essentieel is voor je hart. Statines breken Q10 af. Verder is het eten van rauwe producten en verse groeten alsmede bewegen essentieel. Gezondheid is veel meer afhankelijk van het vermijden van bewerkt en verhit voedsel,  beweging, en gezonde voeding. Bekijk het plaatje leefstijlroer eens: daar vind je heel veel wat je direct kunt doen.

 

Tenslotte over cholesterol

Ga niet over een nacht ijs als je cholesterol hoog is. Laat je goed voorlichten door meerdere artsen en lees de belangrijkste documenten uit dit hoofdstuk. Weeg alles ook zelf goed af. Het kost alleen maar wat tijd. 

De tragedie is dat we, door al onze aandacht te richten op cholesterol, de échte veroorzakers van hartziekten hebben genegeerd: chronische ontsteking van vaatwanden, oxidatie, suiker, overgewicht, synthetische transvetten in kant-en-klaar producten, stress en hoge bloeddruk en (eventueel) roken. 

 

Meer informatie over cholesterol

Flyer(s):

Website(s):

  • cholesterolmythe.nl (site van de kritische journalist Daan de Wit)
  • escardio.org (European Society of Cardiology organisation) 
  • framinghamheartstudy.org (site van deze studie, Engelstalig)
  • jeleefstijlalsmedicijn.nl (Stichting Je Leefstijl Als Medicijn heeft als doel om de zorg te helpen veranderen. De patiënt staat centraal en weer aan het roer van zijn eigen gezondheid. Absolute Aanrader!)
  • thincs.org (internationaal netwerk van cholesterol skeptici)
  • Westonaprice.org (Fraaie site gebaseerd op het wereldwijde werk van een beroemde tandarts: over voeding en fysieke degeneratie) 

Boek(en):

  • Big Pharma, Big Lies  - Prof.dr. Luc hondeghem (Belgische hoogleraar uit Amerika met grote reputatie op dit gebied);

  • Cholesterol is Not the Culprit: A Guide to Preventing Heart Disease - Prof.dr. Fred Kummerow (2014) wereldwijd wellicht dé cholesterol autoriteit met 80 (!) jaar research op zijn naam. Hij is 102 geworden; 

  • De cholesterol-leugen Waarom een te hoog cholestorol gehalte geen gezondsheidsrisico oplevert - Prof.dr. W. Hartenbach (die zelf veel onderzoek heeft gedaan hiernaar en daarna is zwartgemaakt);

  • De cholesterolmythe - Een radicaal nieuwe visie op het ontstaan, voorkomen en ­omkeren van hart- en vaatziekten - Daan de Wit (2020); 

  • Feiten en fabels over cholesterol en cholesterolverlagende medicijnen - Dr. Uffe Ravnskov (2011) Onthullend en zeer goed toegankelijk boek over cholesterol en cholesterolverlagende medicijnen;

  • Smith Russel L., Diet, Blood Cholesterol, and Coronary Heart Disease: A Critical Review of the Evidence. Sherman Oaks, Calif.: Vector Enterprises, 1991. Vol. 2 - enorm werk waarin vele fouten bij onderzoekingen aan het licht worden gebracht;

  • The Great Cholesterol Myth, Revised and Expanded: Why Lowering Your Cholesterol Won't Prevent Heart Disease--and the Statin-Free Plan that Will - dr. Jonnie Bowden (voedingsdeskundige) and dr. Steven T. Sinatra (cardioloog) (2020).

Artikel(en):

  • Bartlett, J., et al, Is isolated low high-density lipoprotein cholesterol a cardiovascular disease risk factor? New insights from the Framingham offspring study. (2016). Circ Cardiovasc Qual Outcomes, 9:206-212. DOI: 10.1161/CIRCOUTCOMES.115.002436
  • Heinonen, O.P. Et al, The Helsinki Heart Study: coronary heart disease incidence during an extended follow-up, Journal of Internal Medicine, 1994.

  • Rossignol, Prof.dr. Michel et al., Number of patients needed to prescribe statins in primary cardiovascular prevention: mirage and reality, Family Practice, 2018, Vol. 35, No. 4, 376–382 doi:10.1093/fampra/cmx124.

  • The Epidemiology of Coronary Heart Disease – The Framingham Enquiry, by Thomas R Dawber MD, William B Kannel MD, Nicholas Revotskie MD and Abraham Kagan MD (Framingham, Mass.), Section of Epidemiology and Preventive Medicine, Proceedings of the Royal Society of Medicines, Volume 55 April 1962.

Laatst bewerkt: 20-10-2023

Ω