Co-enzym Q10

Leestijd: ± 15 minuten

Dit co-enzym (een stofje dat nodig is om een enzym te laten reageren), ook wel ubichinon genaamd, heeft 10 isopreen verbindingen, vandaar de naam. Het co-enzym is essentieel voor de energie productie in je cellen. Het is tevens een krachtige anti-oxidant. Het is daarmee ook van belang voor de vitaliteit van weefsels en organen. Het is een uitstekend supplement voor mensen met hart- en vaataandoeningen, vooral in combinatie met selenium.

Normaal gesproken produceert je lichaam het zelf en zit het in kleine hoeveelheden dierlijk voedsel. De aanmaak door je lichaam neemt flink af met je jaren, vooral in je hartweefsel. Men vermoedt dat suppletie  ook invloed heeft op het verouderingsproces en je levensverwachting.  

Historie van Q10

In 1954 voerden professor R. A. Morton  een aantal studies uit over een vreemde in lipiden oplosbare stof die zij overal in dierlijk weefsel aantroffen. Enkele jaren later, in 1957, werkten onderzoekers aan de Universiteit van Wisconsin aan studies over het proces van cellulaire energieproductie. Een van de onderzoekers prof.dr. Frederick Crane, een biochemicus, die enkele gele kristallen opmerkte in een reageerbuis met materiaal dat was teruggevonden in de mitochondriën van hartcellen van runderen. Dr. Crane concludeerde dat de mysterieuze kristallen chinonen (Quinonen) waren, wat een raadsel was omdat wetenschappers tot dan toe aannamen dat alleen planten die bevatten.

Dr. Donald E. Wolf en Dr. Karl Folkers meldden de ontdekking van Q10 aan de wetenschappelijke gemeenschap in 1958, maar sindsdien krijgt Dr. Frederick Crane de eer voor de ontdekking. Professor R. A. Morton, in Groot-Brittannië, stelde de naam ubiquinone voor, een samensmelting van de woorden ubiquitous en quinone, van toepassing was omdat de stof in bijna alle cellen en weefsels voorkomt.  

Je lichaam maakt zo'n 500 mg per dag aan, op een totale voorraad van zo'n 2000 mg.  

Wetenschappelijk onderzoek naar Q10  

Alleen al in PubMed staan meer dan 10.000 artikelen over Q10. We lichten er drie interessante uit hierna.

Onderzoek¹ in het gezaghebbende blad Circulation, wijst uit dat "de combinatie van CoQ10 met milde hypothermie onmiddellijk na CPR (reanimatie) lijkt de overleving te verbeteren en kan de neurologische uitkomst bij overlevenden verbeteren". Die bleek twee maal zo hoog.

Zweedse onderzoekers hebben met de fameuze KiSel-10 Studie² (2012) aangetoond dat: "diverse hartproblemen met 50% kunnen dalen, indien 200 mg Q10 met 200 mg organisch selenium wordt gesuppleerd". 

Recent Chinees onderzoek³, gepubliceerd 2022 in het gezaghebbende The Lancet,  uitgevoerd aan de Sun Yat-sen University, bevestigt voor het eerst dat het goed helpt voor diabetici: "in veertig studies verminderde het nuchtere glucose en nuchtere insuline gehalte". Men gebruikte slechts 100-200 mg ubiquinon.

¹ Damian, Macwell S. et al., Coenzyme Q10 combined with mild hypothermia after cardiac arrest: a preliminary study, Circulation, 2004;110:3011–3016.

² Alehagen, Urban, et al., Cardiovascular mortality and N-terminal-proBNP reduced after combined selenium and coenzyme Q10 supplementation: A 5-year prospective randomized double-blind placebo-controlled trial among elderly Swedish citizens, International Journal of Cardiology, 2012. doi:10.1016/j.ijcard.2012.04.156

³ Liang, Ying et al., Effects of coenzyme Q10 supplementation on glycemic control: A GRADE-assessed systematic review and dose-response meta-analysis of randomized controlled trials, The Lancet, Vol 52, 2022.

Gevolgen gebruik Q10

Q10 helpt iets bij het normaliseren van een verhoogde bloeddruk; verbetert de bloedsuikerregulatie (ook bij diabetes-2); ondersteunt de insulinewerking; en verbetert afwijkende spiegels van bloedvetten, dus ook cholesterol. Het ondersteunt je afweersysteem en helpt ook bij sommige kankersoorten. Ook helpt het na verloop van tijd bij migraine. Tenslotte helpt het je afvallen door een betere verbranding. Ook helpt het tegen dementering. Recent vond men ook positieve effecten bij kinderen met ADHD (die hebben verhoogde oxidatieve stress), middels ubiquinol. Mogelijk helpt het ook bij diabetische neuropathie. De opname van Q10 wordt verbetert door vitamine E te suppleren. 

Als je statines slikt, neem dan altijd het supplement Q10. Dat geldt ook voor antidepressiva en bètablokkers, die de aanmaak van Q10 verlagen.

De typische dagdosering is 250-3000 mg. Bijwerkingen komen in de praktijk niet voor, hooguit wat milde darmklachten. Het is zeer veilig gebleken. Ubiquinol wordt veel beter opgenomen dan ubiquinon. En kies het liefst een liposomale versie, die wordt ook beter opgenomen.

Pas op met warfarine (een antistollingsmiddel voor bloed) en het zou de bloedsuikerspiegel kunnen verlagen (oppassen bij diabetici). Het risico is echter gering.

De LHV, De Gezondheidsraad, het Voedingscentrum, de LHV, en het RIVM zwijgen allemaal over de voordelen van Q10 als het graf, helaas.

Tenslotte over Q10

Zeker voor ouderen boven de ± 50-60 jaar is suppletie echt zinvol en zeker als je bepaalde medicijnen neemt, zoals statines. Hier is behoorlijk consensus over. 

Meer informatie over Q10

Website(s):

  • icqaproject.org (Internationale coenzyme Q10 vereniging, voor wetenschappers, weinig actuele informatie helaas)
  • Q10facts.com (uitgebreide informatieve site over Q10 van

    Richard Morrill, wel iets verouderd, Engelstalig)

  • vitals.nl (betrouwbare leverancier van kwaliteitssupplementen met veel achtergrondinformatie)

Boek(en):

  • Coenzyme Q10 And The Heart - Steven T. Sinatra M.D. (1999)

  • Effects of acute and 14-day coenzyme Q10 supplementation on exercise performance in both trained and untrained individuals

    - diverse auteurs (2015)
  • User's Guide to Coenzyme Q10: Don't Be a Dummy, Become an Expert on What Coenzyme Q10 Can Do for Your Health - Martin Zucker. Heel aardig en kort overzichtsboekje voor op je e-reader.

Artikel(en):

  • Informatieblad statines, co-enzym Q10 en vitamine D - Universiteit Maastricht (2020)

Laatst bewerkt: 18-01-2024

Ω

PS. Wij hebben geen enkel belang bij welke leverancier van producten of diensten dan ook.