Tinnitus - oorsuizen: hoe verbeter je het of ga je er beter mee om?

Leestijd: ± 20 minuten

Tinnitus aurium, ook wel oorsuizen genoemd, maar beter fantoomgeluid, is voor sommigen een ware plaag, met soms forse gevolgen als depressie, angst en verminderd functioneren en soms zelfs agressie. Zowel voor degene met tinnitus als zijn omgeving, kan het zeer ontregelend zijn. In Nederland zijn er naar schatting zo'n 2,5 miljoen mensen die het hebben, waarvan er zo'n 350.000 hulp zoeken. 

Officieel is er medisch gezien geen genezing mogelijk, maar er zijn diverse 'oplossingen' die het enigszins verminderen, die ook in de wetenschappelijk literatuur worden beschreven. En, je kunt er bewezen anders mee omgaan. 

Het is geen probleem in je oor, maar het 'geluid' wordt gevormd in je hersenen.  Als het fantoomgeluid je erg dwarszit of als (mede daardoor) je emotionele toestand verslechtert, of een depressie hebt, ervaar je tinnitus nog (veel) erger. 

Historie van tinnitus

Veelal werd tinnitus geassocieerd met gehoorschade door te lang, teveel geluid. Tegenwoordig is er meer inzicht. Pas recent is er veel wetenschappelijk onderzoek naar gedaan de laatste jaren. Zowel naar mogelijke oorzaken als naar diverse therapieën, voeding en helingen.

Mogelijke oorzaken van tinnitus

Soms is een overbelasting van het gehoor door te sterk geluid een oorzaak. Ook ouder worden kan bijdragen aan verminderde gehoorcapaciteit in het gehoorapparaat (slakkenhuis) waardoor het geluid kan ontstaan. Stress en slaapproblemen wordt eveneens genoemd als oorzaak. Soms komen nek- of kaakklachten voor, die het geluid kunnen veroorzaken. Ook angst en depressie lijken een rol te spelen.

Duitse onderzoekers vonden: "Tinnitus werd significant vaker gerapporteerd in de EMV-gevoelige groep vergeleken met de controlegroep (50,72% vs. 17,5%)" Elektromagnetische frequenties zouden bij hooggevoeligen daarvoor schade kunnen aanrichten.

Association of Tinnitus and Electromagnetic Hypersensitivity: Hints for a Shared Pathophysiology?, PLoS One (2009) doi.org/10.1371/journal.pone.0005026

Gevolgen van tinnitus

Tinnitus kan uiteenlopen van een lichte achtergrond ruis, tot zware piepen en fluittonen, waar iemand ernstig leed van heeft. Het is vrijwel onbekend, wat er aan te doen is, maar er zijn enkele manieren om het soms te verminderen en incidenteel weg te nemen. Zowel medisch als alternatief. Wel is er consensus dat je er middels therapie beter mee kunt leren omgaan. 

Medische behandeling van tinnitus

Er zijn diverse medische behandelingen voor tinnitus, waarvan we er enkele hier bespreken. Ze zijn beslist geen gemeengoed en werken niet voor iedereen. 

Acamprosaat is een medicijn dat tegen onthoudingsverschijnselen van alcohol wordt gebruikt: "na behandeling met acamprosaat, nam de ernst van de moeilijkheden die de proefpersonen rapporteerden af"

Farhadi , Mohammad, et al., Impact of Acamprosate on Chronic Tinnitus: A Randomized-Controlled Trial, Annals of Otology, Rhinology & Laryngology, 2020, Vol. 129(11) 1110–1119

 

Carbamazepine, een middel tegen epilepsie, wordt bij zeer ernstig oorsuizen wel eens voorgeschreven, doch het kan de situatie ook verslechteren. 

Ook worden SSRI's, een soort antidepressiva, voorgeschreven die  je soms wat beter laten voelen, waardoor je beter met het geluid kunt omgaan. Wij vinden het gebruik twijfelachtig, want er kleven echter mogelijk zeer ernstige bijwerkingen aan. 

 

N.b. er zijn medicijnen, zoals antibiotica, tricyclische antidepressiva en NSAIDS die tinnitus kunnen verergeren, volgens de fraaie brochure van de NVVS. 

Cognitieve gedragstherapie therapie is volgens het gerenommeerde Cochrane Instituut "effectief voor het verbeteren van de kwaliteit van leven of het verminderen van de ernst van tinnitus". Het gaat hierbij niet om het verminderen van het geluid, maar om er anders mee om te gaan. 

Martinez-Devesa, P., Perera, R., Theodoulou, M. & Waddell, A. Cognitive behavioural therapy for tinnitus. Cochrane Database of Systematic. Reviews,  CD005233 (2010).

 

Ook in Nederland meldde RTL-nieuws op 23 februari 2019: "Nieuwe therapie tegen oorsuizen: 'Patiënten zien het leven weer zitten". De cognitieve therapie, ontwikkeld door de Universiteit van Maastricht in samenwerking met Adelante pijnkliniek, blijkt in de praktijk goed te helpen. Inmiddels wordt de therapie vergoed door de verzekeraar vanuit het basispakket. Inmiddels is er een Europese richtlijn voor de behandeling van tinnitus.

Cima, Dr. R.F.F., et al., A multidisciplinary European guideline for tinnitus: diagnostics, assessment, and treatment. HNO, 2019

Maskeeroplossingen voor tinnitus

De NVVS (zie bronnen aan het einde van dit artikel) verkoopt de Relax Colour Speaker. Die genereert een achtergrondgeluid, dat je op je eigen frequentie kunt afstemmen, waardoor je de hinderlijke geluiden maskeert.

Een mogelijke oplossing kan zijn het toepassen van binaural beats. Dat zijn geluiden die gering verschillen in frequentie voor het linker en rechter oor (gebruik oortjes of een koptelefoon). Doordat twee frequenties worden aangeboden, gaan de hersenen het verschil opnemen en wordt je rustiger. 

Ook kunnen diverse geluiden tinnitus maskeren, waardoor je een tijdje 'rust in je hoofd' krijgt. Krekelgeluiden, knisperende geluiden en meer worden er voor gebruikt, die je veel op YouTube vindt.

Meer natuurlijke oplossingen voor tinnitus

Omdat tinnitus vrijwel zeker ook stress gerelateerd is, zijn vele stress oplossingen eveneens relevant. Supplementen als antioxidanten, açaí-sap of pulp van de bes (inca bes - dat cognitieve functies zou helpen) van 100mg droge pulp per dag: "Orale antioxidantensupplementatie, bestaande uit açaí-extract, vertoonde gunstige effecten op tinnitus en verminderde het ongemak van het symptoom, ongeacht de onderliggende etiologie (oorzaak)."

Oppitz et al., Supplementation with açaí (Euterpe Oleracea Martius) for the treatment of chronic tinnitus: effects on perception, anxiety levels and oxidative metabolism biomarkers, CoDAS 2022;34(4):e20210076 DOI: 10.1590/2317-1782/20212021076

 

Over acupunctuur is de literatuur sterk wisselend, ook recente literatuur, van het helpt tot het doet niets. We hebben diverse studies gelezen, maar een richting is er niet in te ontwaren. Het is zeker de moeite van het proberen waard denken wij: "Uit analyse van de gecombineerde gegevens bleek dat de acupunctuurbehandelingen enkele voordelen leken te bieden ten opzichte van conventionele therapieën voor tinnitus". 

Liu, Fence et al., Acupuncture in the treatment of tinnitus: a systematic review and meta-analysis, European Archives of Oto-Rhino-Laryngology (2014).

 

Ook andere antioxidanten lijken te helpen, zowel vitaminen en mineralen: "Concluderend lijkt antioxidanttherapie het subjectieve ongemak en de tinnitusintensiteit bij tinnituspatiënten te verminderen". De vele vitamine en mineralen en hun hoeveelheden die gegeven werden, staan vermeld in het onderzoek, in appendix B.  

Petridou, Anna I. et al., The Effect of Antioxidant Supplementation in Patients with Tinnitus and Normal Hearing or Hearing Loss: A Randomized, Double-Blind, Placebo Controlled Trial, Nutrients, 2019, 11, 3037; doi:10.3390/nu11123037

 

Een teveel aan glutamaat, dat is een stimulerende neurotransmitter die verhoogde celactiviteit veroorzaakt. Het is E-nummer  621. Het kan tinnitus versterken. Dat is heel vervelend, omdat E621 een smaakversterker is ((E620) en glutamaten (er zijn er 6: E620 tot en met E625)) en in heel veel chips en andere hartige producten verwerkt is. Kinderen die veel chips eten worden daardoor drukker (dat noemt men soms ADHD). 

Met Gaba, een rustgevende neurotransmitter, kan het niveau van het fantoomgeluid dalen. Recent onderzoek in het toptijdschrift Nature liet zien dat: "stelden we een correlatie vast tussen de ervaren luidheid van tinnitus en de concentratie van Glutamaat".  De effecten van GABA waren hier niet duidelijk.

Isler, B., von Burg, N., Kleinjung, T. et al. Lower glutamate and GABA levels in auditory cortex of tinnitus patients: a 2D-JPRESS MR spectroscopy study. Nature - Science Reports 12, 4068 (2022). doi.org/10.1038/s41598-022-07835-8

 

Ook de "inname van GABA kan gunstige effecten hebben op stress en slaap" ontdekten Engelse, Japanse en Australische onderzoekers. 

Hepsomali, Piril, John A. Groeger, Jun Nishihira and Andrew Scholey,Effects of Oral Gamma-Aminobutyric Acid (GABA) Administration on Stress and Sleep in Humans: A Systematic Review, Frontiers in Neuroscience, Volume 14 - 2020  https://doi.org/10.3389/fnins.2020.00923

 

Ginkgo biloba (240 mg/dag, 90 dagen lang) werd door Braziliaanse onderzoekers gebruikt en helpt significant: "(het) kan worden aangetoond dat behandeling met G. biloba extract EGb 761 effectief was, ongeacht de duur van de tinnitus van de patiënten"

Camila L. Radunz et al., Clinical randomized trial study of hearing aids effectiveness in association with Ginkgo biloba extract (EGb 761) on tinnitus improvement, Brazilian Journal of Otorhinolaryngology, 2020;86(6):734-742 doi.org/10.1016/j.bjorl.2019.05.003

 

TENS (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation - Transcutane Elektrische Zenuw Stimulatie) programma's kunnen middels een zapper  gemakkelijk bij het oor aangebracht worden middels plak-elektroden op de huid. Turkse onderzoekers vonden: "Er was een significante afname in de ernst van de tinnitus na TENS therapie in de onderzoeksgroep"

Zehra Aydoğanet al., Transcutaneous Electric Nerve Stimulation in Chronic Subjective Tinnitus,American Journal of Otolaryngology,Volume 43, Issue 5, September–October 2022

 

Er is een programma op een chipcard (C52), speciaal voor de behandeling van tinnitus, beschikbaar op de Biowave 21 zapper voor thuisgebruik.

 

Tinntrain is een device dat o.m. gebruik maakt van binaural beats. De resultaten van Israelisch onderzoek lieten zien dat de ernst ervan ongeveer kan halveren. Het gebruikte frequentieverschil was 10Hz.

David, J. Ben, A. Naftali, and A. Katz, Tinntrain: A multifactorial treatment for tinnitus using binaural beats, The Hearing Journal, vol. 63, November 2010.

Tenslotte over tinnitus

Hoe vervelend tinnitus ook is, er is beslist hoop en er zijn diverse verzachtende aanpakken mogelijk. Het is een heel persoonlijke zoektocht en je moet er niet te veel en te snel iets van verwachten, maar probeer het gewoon, het kan je daadwerkelijk helpen. 

Meer informatie over tinnitus

Website(s):

  • adelantepijnexpertisecentrum.nl (Adelante is een zorggroep met volwassenenrevalidatie & arbeidsre-integratie, kinderrevalidatie, speciaal onderwijs & wonen en audiologie & communicatie als kernactiviteiten);
  • stichtinghoormij.nl (site van de NVVS - Nederlandse Vereniging Voor Slechthorenden) Biedt kennis en commerciële producten aan. Wel vervelend dat vrijwel al hun producten voor de slaapkamer straling uitzenden! 
  • tinnitusacademie.nl (hulp organisatie op basis van de Bekhuis-methode, door oprichter Nicole Bekhuis) i.s.m. artsen en paramedici
  • tinnitusresearch.net (Het TRI onderzoekt oplossingen voor tinnitus)

Boek(en):

  • (h)OREN(dol)?! - prof.dr. Annick Gilles (2022)
  • Living Well with Tinnitus: A self-help guide using cognitive behavioural therapy - Prof.dr. Hashir Aazh & Prof.dr. Brian C.J. Moore (2023) Uitmuntend boek van twee top-specialisten op het gebied van tinnitus en cognitieve therapie. 

  • Living with Tinnitus and Hyperacusis: New Edition - Dr. Laurence McKenna, Prof.dr. David Baguley, Dr. Don McFerran (2021)

  • Medical Medium Brain Saver: Answers to Brain Inflammation, Mental Health, OCD, Brain Fog, Neurological Symptoms, Addiction, Anxiety, Depression, Heavy ... Alzheimer's, Autoimmune & Eating Disorders - Anthony William (2022) 

  • Tinnitus: A Multidisciplinary Approach - prof.dr. David Baguley, Gerhard Andersson, Don McFerran and Laurence McKenna (2012) Uitstekend wetenschappelijk boek over tinnitus.

Artikel(en):

  • zie hoofdtekst

Video('s):

 

  • (h)OREN(dol)?! - Alle antwoorden op je vragen over tinnitus - Livestream lange video door prof.dr. Annick Gilles op 23-06-2022 (2:00:26) youtube.com/watch?v=1nfC03K4Uig&t=981s met vele antwoorden.

Laatst bewerkt: 10-05-2024