Migraine

Leestijd: ±20 minuten

Migraine is een pijnlijke aandoening die hevige hoofdpijn veroorzaakt, vaak met misselijkheid en braken. Het is een zeer belastende en sociaal invaliderende aandoening, Meer dan 10% van de Nederlandse bevolking heeft jaarlijks migraineaanvallen, met gemiddeld twee aanvallen per maand. Ongeveer 1 op de 3 patiënten heeft voorafgaand aan de hoofdpijn last van auraverschijnselen in het oog: gekleurde schitteringen, flikkeringen of lichtflitsen en/of (gedeeltelijke) uitval van het gezichtsveld. Het is veelal erfelijk bepaald, denkt men, maar het mechanisme is (nog) niet helder.

Er zijn ook diverse varianten, zoals oogmigraine (zonder hoofdpijn), clusterhoofdpijn (episodische hoofdpijn), vestibulaire migraine (met duizeligheid) en hemiplegische migraine (migraine die samengaat met (halfzijdig) krachtsverlies).

Er is een sterke en significante relatie tussen slaap en migraine, waarbij slaapstoornissen samenhangen met het type en de ernst van migraine.

Er is heel veel onderzoek naar gedaan en een groot deel van de patiënten is te helpen met medicatie en/of een dieet, aangevuld met supplementen en trainingen.  

Historie van migraine

Migraine is al heel oud. Bij archeologische opgravingen zijn schedels gevonden die aangeven dat artsen aanraadden om delen van de schedel van patiënten te verwijderen om ernstige hoofdpijn te verlichten.

Hippocrates (460 - 370 voor Christus), de vader van de moderne geneeskunde, was de eerste die zijn klinische waarnemingen over migraine wetenschappelijk documenteerde, waardoor de ziekte werd bevrijd van bijgeloof. Hippocrates beschreef een fel licht in het rechteroog, gevolgd door hevige pijn in het hoofd, die zich uiteindelijk uitbreidde naar het hele gebied...

Veel mensen hebben aan migraine geleden, waaronder Julius Caesar, Paulus, Thomas Jefferson en Charles Darwin. 

Ibn Sina, in het Westen ook bekend als Avicenna (980-1.037), een beroemde Iraanse arts, schreef een hoofdstuk over hoofdpijn in zijn boek "Canon van de geneeskunde", waarin verschillende soorten hoofdpijn werden beschreven, waaronder één type dat het hele hoofd bedekte. Dit type hoofdpijn was ernstig, werd versterkt door activiteit en werd ook gekenmerkt door fotofobie en geluidsfobie.

Migraine is wereldwijd een van de meest voorkomende neurologische aandoeningen. De wereldwijde prevalentie van migraine wordt geschat op 1,1 miljard mensen...

Momenteel wordt migraine beschouwd als een risicofactor voor hart- en vaatziekten. Het is daarom (nood)zaak om je wat te beschermen door supplementen, zoals Q10, magnesium en de neurotropische vitaminen B (B1, B6 en B12).

Bron: grotendeels ontkend aan: Amiri, Parastoo et al., Migraine: A Review on Its History, Global Epidemiology, Risk Factors, and Comorbidities, Frontiers in Neurology (2022) doi: 10.3389/fneur.2021.800605.

Oorzaken van migraine

Naast mogelijke erfelijke oorzaken, is een teveel aan prikkels veelal de oorzaak, naast stress. De precieze oorzaken en werking zijn niet bekend.  

Gevolgen van migraine

Migraine is een zeer belastende en sociaal invaliderende aandoening en kan ernstige gevolgen als uitval, depressie en angsten veroorzaken. Soms is er ook onbegrip in je omgeving, dat jou dan nog eens extra belast. Depressie en angstaanvallen ontstaan dan gemakkelijk.

Ook is er overtuigend en veel bewijs dat de kans op hart- en vaatziekten toeneemt, vooral bij vrouwen (Elgendy, 2019).

Als het regelmatig voorkomt, is gedegen onderzoek, bijv. door het LUMC, aan te raden. Dan kun je een behandelpad kiezen, om het te voorkomen en/of de gevolgen proberen te verminderen.

Behandelen van migraine: medisch

Migraineaanvallen zijn medisch vaak redelijk tot goed behandelaar door:

  1. aanvalsbehandeling. Bij minder dan 2 keer per maand een aanval of kortdurend; traditionele NSAID's (incl. paracetamol), triptanen (met vaak nare kaakklachten als bijwerking¹) en eventueel lasmiditan (Rayvow®), kunnen worden ingezet;
  2. preventieve behandeling (profylaxe). Bij vaker voorkomende en/of langdurige aanvallen. Traditionele medicijnen hierbij zijn: metoprolol en candesartan. Soms amitriptyline of anti-epileptica als topiramaat of valproïnezuur (alleen bij mannen, offlabel). Daar zitten soms stevige bijwerkingen aan vast. Nieuw ontwikkelde medicijnen zijn de CGRP-remmers, als Erenumab,   Galcanzumab  en Fremanezumab. Recent (2023) onderzoek² door het LUMC laat zien dat: "Anti-CGRP (ligand of receptor) monoklonalen leiden tot verbetering van depressieve symptomen bij mensen met migraine" CGRP-remmers waren de eerste geneesmiddelen die specifiek werden ontwikkeld voor migrainepreventie. Alle andere migrainepreventieve middelen werden oorspronkelijk ontwikkeld voor andere aandoeningen en worden off-label voorgeschreven. Tenslotte: Clonidine is bewezen niet-effectief voor de profylaxe van migraine.

¹ Weits, Gerda et al., Triptanen: kaakklachten als vervelende bijwerking, hoofdzaken 2 | Lareb 2021.

² Vries Lentsch, Simone de et al. Depression and treatment with anti-calcitonin gene related peptide (CGRP) (ligand or receptor) antibodies for migraine, European Journal of Neurology, October 2023, DOI: 10.1111/ene.161

Behandelien van migraine: natuurlijke manieren

Op verschillende manieren kun je migraine te voorkomen: met supplementen, diëten en het beperken van stress en prikkels. 

Er is een aantal bewezen supplementen, die goed werken en zelden tot nooit bijwerkingen hebben zijn o.a.:

Ten aanzien van probiotica (o.a. kefir) kunnen we lezen: "De resultaten van dit onderzoek toonden aan dat een probioticamengsel van 14 stammen een effectief en heilzaam supplement kan zijn voor het verbeteren van migrainehoofdpijn bij zowel chronische als episodische migrainepatiënten". 

Bron: The effects of a multispecies probiotic supplement on inflammatory markers and episodic and chronic migraine characteristics: A randomized double-blind controlled trial, Cephalalgia, Volume 39, Issue 7, June 2019, doi.org/10.1177/0333102418820102

Ook diëten kunnen bijdragen aan het voorkomen van migraine, zoals een aangepast keto-dieet (zie: boeken bij meer informatie) of Atkins-dieet.

Tenslotte kunnen beperking van stress en prikkels sterk helpen. Dat is niet altijd gemakkelijk en dient aangeleerd te worden. Een rustige omgeving, thuiswerken e.d. kunnen bijdragen aan je welbevinden.

Acute verbetering of verbetering op termijn is vaak mogelijk via:

  • acupunctuur en TCM: "De resultaten van dit onderzoek gaven aan dat in vergelijking met andere behandelingen, de orale traditionele geneeskunde duidelijke voordelen heeft bij de behandeling van vestibulaire migraine, namelijk dat het de klinische werkzaamheid aanzienlijk kan verbeteren, de TCM-syndroomscores kan verlagen, het aantal duizeligheidaanvallen kan verminderen, de duur van de duizeligheid kan verkorten en de levenskwaliteit kan verbeteren"    

    Lu, Ying, Jian Li, Hui Xu, Chang-de Wang, Oral traditional Chinese medicine for vestibular Migraine: A systematic review and meta-analysis, Journal of Clinical Neuroscience, 110 (2023) 100–108. doi.org/10.1016/j.jocn.2023.02.015.

    "TTN (Toutongning) kan migraine effectief voorkomen en wordt goed verdragen en is veilig"

    Yu, Shengyuan et al., Efficacy and Safety of Toutongning Capsule in Patients with Migraine: A Multicenter, Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial, Journal of Alternative and Complementary Medicine, 2019 Dec;25(12):1215-1224. doi: 10.1089/acm.2018.0500.

  • via een Biowave zapper met het migraine programma MIG e/o KM;
  • cognitieve gedragstherapie (CGT) kan bijdragen aan acceptatie en erkenning. Dat geloof je pas nadat je het doorlopen hebt;
  • meditatie, mindfulness, zen, en vele andere trainingen kunnen je helpen om er beter mee om te gaan en je rustiger en minder ontvankelijk te maken voor migraine.
  • En ten slotte de migraine muts, een soort colapack voor je hoofd. Velen hebben er bat bij en ze zijn overal te koop (o.a. bij bol.com, amazon.com) en kosten weinig, het proberen waard.

Er zijn vele mogelijkheden om eens te proberen, die geen bijwerking hebben en kunnen helpen. Met wat oefening kun je er vele combineren.

Tenslotte over migraine

Migraine kan je leven zwaar ontregelen, ook in je omgeving. Er is erg veel informatie over bekend en er zijn vele medicaties, alternatieve geneeswijzen en technieken om het te voorkomen of te beperken. 

Meer informatie over migraine

Website(s):

  • headaches.org (National Headache Foundation, U.S.A.)
  • hersenstichting.nl (Nederlandse hersenstichting)
  • hoofdpijnnet.nl (Hoofdpijnnet bestaat sinds 1981 en is de landelijke vereniging voor mensen met ernstige hoofdpijnklachten. De vereniging zet zich in voor betere hoofdpijnzorg, voorziet leden van informatie en biedt steun en lotgenotencontact met ruim 5000 aangesloten mensen. Ook is er een hoofdpijnlijn: 085-7605 202 met beperkte openingstijden)
  • lumc.nl (het Leids Universitair Medisch Centrum) is o.a. gespecialiseerd in migraine: leidenheadachecenter.nl)
  • migraine.com (Voor patiënten en zorgverleners. Om migraine onder controle te krijgen door een platform te bieden om te leren, te onderwijzen en in contact te komen met lotgenoten en professionals in de gezondheidszorg)

Boek(en):

  • Dr Atkins New Diet Revolution - Dr. Robert C. Atkins (2003)

  • Keto for Migraine: Keys to the Ketogenic Diet for Migraine Sufferers - Josh Turknett MD (2020)

Artikel(en):

  • Migraine Elimination Diet: What to Eat, What to Avoid

  • Migraine Headache: An Under‐Appreciated Risk Factor for Cardiovascular Disease in Women - Elgendy (2019) Journal of the American Heart Association doi.org/10.1161/JAHA.119.014546

  • Wegwijzer voor hoofdpijnpatiënten - brochure hoofdpijnnet.nl december 2016.

Laatst bewerkt: 09-01-2024

Ω