Oxycodon - een gevaarlijke pijnstiller

Leestijd: ±25 minuten

In Nederland gebruiken ± een half miljoen mensen deze opioïde pijnstiller. Het is vergelijkbaar met morfine of fentanyl qua werking. Nadat gewone pijnstillers en NSAID's niet helpen, kom je hiervoor in aanmerking.  In enkele jaren is het gebruik buitengewoon gestegen.

Helaas heeft oxycodon ook een groot potentieel voor misbruik en verslaving. Vooral in de Verenigde Staten is dit een enorm probleem. Oxycodon werkt euforisch bij hogere doseringen. Op middelbare scholen in de V.S. gebruikt één op de 30 tieners oxycodon als party drug. Het wordt ook (vaak) gecombineerd met andere medicijnen, zoals benzodiazepines. Een zeer gevaarlijke combinatie.

Het risico op ernstige ontwenningsverschijnselen is zeer groot als een patiënt lichamelijk afhankelijk is geworden en abrupt stopt met oxycodon.

De bewogen historie van oxycodon

Het is een halfsynthetisch opiaat dat voor het eerst werd gemaakt in Duitsland in 1916 uit thebaïne, een chemische stof die voorkomt in papaverplanten en verwant is aan andere verdovende middelen, zoals morfine en heroïne.

In 1996 werd oxycodon door Purdue Pharma op de markt gebracht. Alleen al in 2001 spendeerde het bedrijf 200 miljoen dollar aan marketing activiteitenº, voornamelijk gericht op artsen. Het bedrijf claimde dat de kans op verslaving gering was. 

De Medical Letter on Drugs and Therpeutics¹ concludeerde in 2001 dat oxycodon géén voordeel bood boven geschikte doses van andere krachtige opioïden.

Op 10 mei 2007 heeft Purdue Frederick Company Inc, een dochteronderneming van Purdue Pharma, samen met 3 leidinggevenden van het bedrijf schuldig gepleit op beschuldiging van het voeren van een verkeerde merknaam voor OxyContin door te beweren dat het minder verslavend was en minder vatbaar voor misbruik en omleiding dan andere opioïden, en zal $634 miljoen dollar boete betalen...

Al in 2008 werd er gewaarschuwd door het gezaghebbende American Journal of Public Health onder de kop Gezondheidsbeleid en Ethiek²: "De promotie en marketing van OxyContin: Commerciële triomf, tragedie voor de volksgezondheid". Alleen al de titel zegt alles. In 2019 is het bedrijf failliet verklaart (zie 'Rechtszaken').

² Art Van Zee, MD, The Promotion and Marketing of OxyContin: Commercial Triumph, Public Health Tragedy, American Journal of Public Health, February 2009, Vol 99, No. 2

 

Gevolgen van gebruik van oxycodon

In hoge doses, overdoses of bij sommige personen die geen opioïden verdragen, kan oxycodon een oppervlakkige ademhaling, vertraagde hartslag, koude/klamme huid, ademhalingspauzes, lage bloeddruk, vernauwde pupillen, ineenstorting van de bloedsomloop, ademhalingsstilstand en de dood veroorzaken. In totaal staan er 72 mogelijke (!) bijwerkingen van vermeld op het farmacotherapeutisch kompas. Oxycodon is zeer verslavend.

Vanwege zware onttrekkingsverschijnselen is langzaam en geleidelijk afbouwen essentieel. Zorg voor begeleiding door een arts en een maak samen een stopzettingsplan. Ook hier is er een lange lijst van mogelijke onttrekkingsverschijnselen. 

Langdurige behandeling met oxycodon brengt ernstige gezondheids- en afhankelijkheidsrisico's met zich mee.

 

Rechtszaken rond producent Purdue van oxycodon

Purdue, het farmaceutische bedrijf achter de zware, verslavende pijnstiller OxyContin® heeft een voorlopige schikking getroffen met duizenden Amerikaanse steden, tientallen staten en met ziekenhuizen en andere partijen. Ze stellen Purdue Pharma aansprakelijk voor de slachtoffers van de pijnstiller. Ook de familie Sakker, die het bedrijf bezit, uit de top 30-miljardairs in de V.S., wordt verantwoordelijk gehouden. 

Met de voorlopige deal zou zo'n 12 miljard dollar zijn gemoeid, melden Amerikaanse media. Ook zou de familie Sackler afstand moeten doen van het bedrijf en wordt Purdue Pharma failliet verklaard. De miljardair-eigenaren van Purdue Pharma zullen worden beschermd tegen rechtszaken die verband houden met de Amerikaanse opioïdencrisis in ruil voor een schikking van $6 miljard. Anno augustus 2023 is het faillissement nog niet afgewerkt. Het bedrijf is doorgegaan onder de naam Knoa-Pharma.

Kortom, een Big Pharma schandaal waar medewerkers van Purdue uiteindelijk toegaven dat ze wisten wat ze deden: grootschalige omkoping van artsen en het medicijn is extreem verslavend. Ook de controle door de FDA was onvoldoende.

N.b. op de website van Purdue staat nog altijd: "Onze medewerkers scharen zich achter ons gedeelde doel: medeleven met patiënten en uitmuntendheid in wetenschap inspireren ons streven naar nieuwe geneesmiddelen" De realiteit is/was omgekeerd.

Er zijn wereldwijd zo'n 20 producenten van oxycodon...

OxyContin ® is een merknaamversie van de verlengde afgiftevorm van oxycodon.

Tenslotte over oxycodon

Oxycodon is een pijnstiller met een hoge verslavingskans en misbruik kans. Pas er mee op, gebruik het alleen kortstondig en wees bedacht op zeer ernstige bijwerkingen. 

Meer informatie over oxycodon

Website(s):

• samhsa.gov (De missie van SAMHSA is om de geestelijke gezondheid te bevorderen, middelenmisbruik te voorkomen en behandelingen en ondersteuning bieden om herstel te bevorderen. 
• statnews.com (STATNews levert betrouwbare en gezaghebbende journalistiek over gezondheid, geneeskunde en biowetenschappen) 

Boek(en):

• Unsettled: How the Purdue Pharma Bankruptcy Failed the Victims of the American Overdose Crisis - Ryan Hampton (2021) In september 2019 vroeg Purdue Pharma - de maker van OxyContin® en een bedrijf dat wordt gecontroleerd door de beruchte miljardairsfamilie Sackler - faillissement aan om zichzelf te beschermen tegen ±2.600 rechtszaken voor haar rol in het aanwakkeren van de Amerikaanse overdosiscrisis rond oxycodon.

Artikel(en):

• Oxycodone in the Opioid Epidemic: High ‘Liking’, ‘Wanting’, and Abuse Liability - Cherkaouia Kibaly et al., Cellular and Molecular Neurobiology, 2021 July, doi:10.1007/s10571-020-01013-y.

Laatst bewerkt: 10-11-2023

Ω