Berberine (zuurbes)

Berberine (coptis rhizome) is een licht 'giftige' stof uit de berberis familie van planten. Vroeger werden de bessen ook voor jam gebruikt.

Het wordt meestal verkregen uit Berberis vulgaris (zuurbes) en Coptis chinensis (Chinese gouddraad). Het is ontstekingsremmend, een anti-oxidant, anti-viraal en immunosuppressief en beschermt je zenuwen. Ook verbetert het je spijsvertering en kun je er van afvallen.

Het wordt vooral gebruikt bij maagdarminfecties en diarree,  bij diabetes type 2, hypertensie, hartfalen, ontstekingen en leverziekten. En tegenwoordig ook bij long, lever en darmkanker. Ook zou het een antidepressive werking hebben (bij dieren), volgens enkele onderzoeken.

Historie van berberine

Berberine wordt al 3000 jaar gebruikt in de Ayurvedische en Chinese geneeskunde vanwege zijn krachtige antimicrobiële, antiprotozoaire, diarree- en antitrachomawerking (tegen de bacterie Chlamydia trachomatis). 

Berberine is een kationische alkaloïde die in 1917 voor het eerst werd geïsoleerd uit guldenroede (Hydrastis canadensis), een Noord-Amerikaans kruid uit de boterbloemenfamilie.

Een beter opneembare variant is dihydroberberine. Deze wordt veel beter geabsorbeerd en blijft ook langer in het lichaam aanwezig, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek (zie grafiek). 

Vele studies hebben de krachtige antimicrobiële, antioxidant, ontstekingsremmende, kankerbestrijdende, neuroprotectieve, cerebroprotectieve, nefroprotectieve en hepatoprotectieve activiteit aangetoond.

Toepassingen van berberine

Berberine ondersteunt vele lichaamsprocessen en ongemakken. We zetten er een paar belangrijke op een rij.

Kanker

Recent onderzoek toont aan dat: "het een veilige, goedkope en doeltreffende langetermijntoepassing is voor de behandeling van (darm)kanker." 

Jiang, Xi, Zhongxiu Jiang, Min Jiang and Yan Sun, Berberine as a Potential Agent for the Treatment of Colorectal Cancer, Frontiers in Medicine, 28 April 2022 doi: 10.3389/fmed.2022.886996

Diabetes type 2

Bij deze auto-immuunziekte werkt berberine net zo goed of soms zelf beter als reguliere medicatie, zoals metformine of rosiglitazone (producent: GlaxoSmithKline en inmiddels van de markt sinds 2012 door te heftige bijwerkingen zoals hartaanvallen) volgens diverse wetenschappelijke onderzoeken: “Berberine verlaagde aanzienlijk de nuchtere bloedglucose, hemoglobine, triglyceriden en insulinespiegels bij patiënten met diabetes mellitus type 2. Onze resultaten toonden aan dat berberine veilig was en de bloedglucose aanzienlijk verlaagde bij deze patiënten.”. Dit is al sinds 2009 (!) bekend.

Zang, Hao et al., Berberine lowers blood glucose in type 2 diabetes mellitus patients through increasing insulin receptor expression, Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, 2009.07.029.

Hersen en neurologische aandoeningen

Onderzoek wijst uit dat : “Kortom, eerdere studies hebben duidelijk aangetoond dat berberine neuroprotectieve effecten uitoefent, voornamelijk door het remmen van de activiteit van verschillende belangrijke ziekteverwekkende enzymen, het verbeteren van intracellulaire oxidatieve stress, het afzwakken van neuro-inflammatie en het remmen van apoptische (door het lichaaam geprogrammeerde) celdood.” aldus onderzoek aan de fameuze Sun Yat-sen University, Shenzhen (12e in China).

Fan, Dahua, Liping Liu, Zhengzhi Wu and Meiqun Cao, Combating Neurodegenerative Diseases with the Plant Alkaloid Berberine: Molecular Mechanisms and Therapeutic Potential, Current Neuropharmacology, 2019, 17, 563-579.

"Deze studie ontdekte ten eerste dat de darmmicrobiota een nieuwe bron van dopa/dopamine in het lichaam is. Het zou onmiddellijk toepasbaar kunnen zijn voor het reguleren van de dialoog tussen darm en hersenen en het verbeteren van de hersenfunctie bij de mens".

Wang, Yan et al., Oral berberine improves brain dopa/dopamine levels to ameliorate Parkinson’s disease by regulating gut microbiota, Springer Nature, Signal Transduction and Targeted Therapy ( 2021)  

Hart- en vaatziekten

Ook op het gebied van hart- en vaatziekten heeft berberine een positieve invloed volgens wetenschappelijk onderzoek: “Nieuwe studies van de afgelopen tien jaar hebben overtuigend aangetoond dat berberine diverse therapeutische effecten heeft op diverse cardiometabole ziekten, waaronder harthypertrofie, hartfalen, atherosclerose, beroerte, diabetes mellitus en niet-alcoholische leververvetting”

Feng, Xiaojun et al., Berberine in Cardiovascular and Metabolic Diseases: From Mechanisms to Therapeutics, Theranostics 2019, Vol. 9, Issue 7.

Een recente gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde klinische studie² naar atrium fibrillatie laat zien: "Onze resultaten toonden aan dat toediening van berberine effectief kan zijn voor het verminderen van postoperatieve atriumfibrilatie (POAF) na coronaire bypass-transplantatie".

Zhang, Jian, MD, et al., Preventive Effect of Berberine on Postoperative Atrial Fibrillation, Circulation: Arrhythmia and Electrophysiology. 2022;15 https://doi.org/10.1161/CIRCEP.122.011160

Een wat ouder onderzoek uit 2003 in een gerenommeerd tijdschrift liet al zien dat: "berberine verbeterde de levenskwaliteit en verminderde ventriculaire premature complexen en sterfte bij patiënten met chronisch hartfalen."

Zeng, Xiang-Hong MD et al., Efficacy and safety of berberine for congestive heart failure secondary to ischemic or idiopathic dilated cardiomyopathy, The American Journal of Cardiology, 2003 Jul 15;92(2):173-6. doi: 10.1016/s0002-9149(03)00533-2.

Lever problemen

Leverziekten, zoals hepatitis B en C, blijken eveneens sterk te verbeteren door het toedienen van berberine: “De leverfunctie was sterk verbeterd bij deze patiënten door vermindering van leverenzymen”. 

Gebruik van berberine

Omdat berberine moeilijk wordt opgenomen en erg snel door de lever wordt omgezet, is het verstandig om de variant dihydroberberine te gebruiken. 

Meestal zijn er geen of geringe bijwerkingen. Echter er kunnen bij hogere doseringen wat darmklachten ontstaan. De typische dagdosering is 500-2000 mg. Het is niet geschikt voor zwangere vrouwen en/of zij die de borst geven.

De in Nederland bekendste instituten (o.a. LHV, NVWA, FMS, gezondheidsraad e.d.)  kennen berberine niet, zo blijk uit een simpel onderzoekje. Ook het Diabetesfonds laat berberine links liggen wegens "onvoldoende wetenschappelijk bewijs". Kennelijk lezen zij niet. En dat is jammer. In PubMed staan nl. 7500 artikelen, waarvan 450 over diabetes 2 gaan en daarvan 22 klinische studies zijn met positieve resultaten. Onbegrijpelijk. De recente mega-studie¹ PREMOTE in China in 20 centra met meer dan 400 deelnemers, gepubliceerd in het gezaghebbende topblad Nature, spreekt boekdelen. Zij wordt volledig genegeerd in Nederland.

¹Zhang, Yifei, et al., Gut microbiome-related effects of berberine and probiotics on type 2 diabetes (the PREMOTE study) Nature Communications (2020) https://doi.org/10.1038/s41467-020-18414-8

 

Tenslotte over berberine

Dit bijzondere kruid helpt goed voor vele kwalen. Bijwerkingen zijn nihil. De wetenschap heeft de laatste jaren steeds vaker de werking ervan bekrachtigd. Probeer het gewoon eens een kwartaal en kijk of en hoe het je helpt.

Meer informatie over berberine

Boek(en):

• BERBERINE HEALING WEIGHTLOSS GUIDE : A Pro Guide To Understanding The Purpose, Health Benefit, General Advantages And The Use Of Berberine For Weight Management - dr. Michael Logan (2022). (Erg) Simpel boekje voor wie wat meer wil weten (18p).

Laatst bewerkt: 17-02-2024

Ω