Oxazepam

Leestijd: ±25 minuten (Tip: lees ook benzodiazepines)

Deze benzodiazepine is één van de meest verkochte medicijnen in Nederland. Het heeft een een kort- tot middellange werking. Het wordt vooral door artsen voorgeschreven bij slaap-, spannings- en angstproblemen en soms ter verlichting van acute ontwenningsverschijnselen bij alcoholverslaving.

Artsen realiseren zich volstrekt onvoldoende, hoe gevaarlijk de bijwerkingen en het afbouwen na langdurig gebruik zijn. De veilige maximale gebruiksduur bedraagt twee weken. Vroeger is hier geen of onvoldoende aandacht aan besteed in hun opleiding. Pas vanaf ±2000 is er grootschalig alarm geslagen, omtrent de gevaren van langer gebruik ervan. Zowel in de V.S. als in de U.K.

De bijsluiter(s) in Nederland gaan uit van 'korte duur', maar melden niet dat het eigenlijk niet langer dan twee weken gebruikt mag worden. Dit is bijv. wel het geval in het Verenigd Koninkrijk.

 

Historie van Oxazepam

Het werd in 1962 gepatenteerd en in 1964 goedgekeurd voor medisch gebruik. Onder de merknaam Seresta^® is het in 1965 op de markt gebracht.

Tegenwoordig is het beschikbaar in tabletjes van 10 en 50 mg. Het is heel goedkoop, omdat de patenten verlopen zijn. Een doosje met 30 tabletjes kost maar €2. Meestal moet je het zelf betalen.

Werking van oxazepam

Net als andere benzodiazepinen beïnvloedt oxazepam de gamma-aminoboterzuurreceptoren (GABA-receptoren) in de hersenen. Het resultaat hiervan is een verminderde prikkelbaarheid van het centrale zenuwstelsel. Dit veroorzaakt gevoelens van ontspanning en verminderde angst. [toevoeging handboek nakijken]

 

Bijwerkingen en de gevolgen van gebruik van oxazepam

Er zitten vele mogelijke bijwerkingen aan oxazepam. Meestal gaat het opbouwen van bijwerking zeer geleidelijk, waardoor ze slecht waarneembaar zijn.  Ook is het stoppen ervan bij langer gebruik soms heel moeilijk, bij ±1:6 mensen is het zeer moeilijk tot onmogelijk. Er zijn goede en in de praktijk beproefde afbouwschema's¹ beschikbaar. Er kleven (mogelijk permanente) restverschijnselen aan het gebruik van oxazepam, indien het te lang wordt gebruikt (en dat komt heel veel voor). De meest voorkomende zaken zijn (op alfabetische volgorde):  

 

Afhankelijkheid

De meeste mensen die het langer dan twee weken gebruiken, ervaren na verloop van tijd een afhankelijkheid: de klachten waarvoor je het nam, keren terug. Vaak wordt de gebruiksdosering verhoogd: een sterkere variant en/of vaker per dag. Als de duur de twee weken overschrijdt, kun je in de gevarenzone komen. Na een tweetal maanden, kun je er op rekenen, dat je mogelijk blijvende schade oploopt¹. De meeste artsen zijn hier niet van op de hoogte.

 

Alcohol

Gelijktijdig gebruik met alcohol wordt afgeraden. Het versterkt de werking (je wordt er nog suffer van) en vergroot de kans op blijvende schade na een langer gebruik dan twee weken. Het wordt ook wel gebruikt om alcoholabstinentieverschijnselen te onderdrukken. Medische begeleiding is dan vereist.

 

Angststoornis

In het begin zal de angst (sterk) verminderen. Echter bij langdurig gebruik kunnen ze weer opspelen en zelfs verergeren¹, evenals paniekaanvallen en pleinvrees. 

 

Alzheimer

Er is veel en overtuigend bewijs³ dat het gebruik van benzodiazepines de ziekte van Alzheimer veroorzaakt of bevordert bij langdurig en/of verhoogd gebruik.

 

Antidepressiva

In uitzonderlijke gevallen kun je dit combineren onder stringente medische begeleiding van een psychiater. 

 

Autorijden

Dat wordt ten zeerste afgeraden binnen 10 uur van inname van oxazepam. Het gevaar neemt af na gewenning.

 

Borstvoeding

 

Geheugenverlies

Als je het overdag gebruikt, bestaat de kans op episodisch  geheugenverlies: je herinnert je gebeurtenissen niet meer, de omstandigheden en de volgorde waarin ze gebeurden evenmin en je kunt een black out ervaren.

 

Halfwaardetijd

De tijd waarin de helft van het middel is afgebroken in het lichaam bedraagt tussen de 4 en 15 uur. Dit is afhankelijk van je metabolisme, of je een verminderen nierfunctie hebt e.d.

 

Huidreactie

Diverse huidreacties kunnen voorkomen, tot aan Erythema. []

 

Kanker

Oxazepam wordt er van verdacht kanker te kunnen veroorzaken (H351). Zie uitgelicht kader. Ook het grote onderzoek uit 1996 door het IARC (International Agency for Research on Cancer: "Oxazepam werd geclassificeerd als mogelijk kankerverwekkend voor de mens op basis van de kankerverwekkendheid bij knaagdieren en onzekerheid over extrapolatie van experimentele gegevens naar de mens"

IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, No. 66. (1996).

 

Kinderen

Aan kinderen dient dit niet te worden gegeven. Slechts in noodsituaties mag dit kortstondig, max. een week, gegeven te worden.

 

Leren

Leren wordt belemmerd, waardoor ook cognitieve gedragstherapie niet of slecht werkt. 

 

Onthoudingsverschijnselen

 

Opioïden

Het gebruik van benzodiazepinen samen met opioïden is levensgevaarlijk. In uiterste nood kan dat twee weken, daarna kun je rekenen op zeer ernstig bijwerkingen, tot aan de dood toe. In Amerika is er grote paniek door de grote stijging in aantallen doden en het misbruik van beide middelen.

 

Ouderen

Bij ouderen boven de 65 dient de dosering gehalveerd te worden. Zij zijn kwetsbaarder voor de bijverschijnselen, vooral voor het valrisico.

 

Valrisico

In de meeste bijsluiters wordt verwezen naar het valrisico voor ouderen. Doordat het ook als spierverslapper werk en omdat het je motoriek beïnvloedt, kun je sneller vallen.  Voor ouderen is de valkans 3x vergroot.

 

Verminderde nier- lever en longfunctie

Dit zijn indicatie waarbij je liever geen oxazepam dient te gebruiken. 

 

 

Andere bijwerkingen zijn: verstopping, verhoogde eetlust en gewichtstoename, misselijkheid, braken, slikstoornissen, diarree, verminderde sexuele lust en huidreacties.

¹ THE ASHTON MANUAL - Waarom en hoe te stoppen met benzodiazepinen, - prof.dr. C. Heather Ashton, Nederlandse versie, gratis te downloaden van: nl.wikipedia.org/wiki/Oxazepam

² zie taperingstrip.nl

³ Billioti de Gage, Sophie Cécile, et al. Benzodiazepine use and risk of Alzheimer's disease: case-control study, The BMJ, 2014 Sep 9:349:g5205. doi: 10.1136/bmj.g5205. Dit is een grote en roemruchte studie door een promovenda met 5 gereputeerde hoogleraren

 

Lange termijn effecten

Op de lange termijn kunnen er serieuze hersenbeschadigingen en lichamelijke beschadigingen optreden, die mogelijk permanent zijn. De genoemde bijwerkingen kunnen dus blijvend zijn.

 

Wat zeggen overheidsinstellingen over oxazepam?

In het algemene Safety Data Sheet van Oxazepam van Edom, het European Directorate for the Quality of Medicines & HealthCare version 2.0 12/04/2023 lezen we: "Niet gebruiken : Inslikken". En tevens:

H336 - May cause drowsiness or dizziness.
H351 - Suspected of causing cancer.
H361d - Suspected of damaging the unborn child.

H362 - May cause harm to breast-fed children.

Dat is toch ongelooflijk en diskwalificeert oxazepam voor ieder gebruik!

De PubChem database zegt: "Er is voldoende bewijs bij proefdieren voor de carcinogeniteit van oxazepam"

Bron: PubChem CID 4616

De 'zwijgers' zijn de Gezondheid Raad (niets), het RIVM (met één niet openbaar document nr. 1988095 uit 1988), de LHV (niets), de Federatie Medisch Specialisten (niets). Onze instanties lijken hier niet te functioneren.

 

Tenslotte over oxazepam

Pas op met oxazepam. Beperk de gebruiksduur tot max. twee weken als het niet anders kan. Gebruik je het langer, ga dan afbouwen volgens een beproefd afbouwschema. Voorkom dat je ernstige onthoudingsverschijnselen krijgt en permanente schade. Lees het Ashton handboek en/of kijk een van de video's hieronder. Tenslotte: overleg altijd met je arts. 

 

Meer informatie over oxazepam

Website(s):

• edqm.eu (European Directorate for the Quality of Medicines & HealthCare)

Laatst bewerkt: 9-11-2023

Ω