Polyneuropathie -achtergrond en oplossingen

Leestijd: ± 20 minuten

Bij polyneuropathie (perifere neuropathie) zijn (de uiteinden van) je zenuwen, zoals in je handen en/of voeten, beschadigd. Diabetici hebben er vaak veel last van. Er zijn diverse varianten, waarbij de zenuwuiteinden ontstoken zijn, in je lichaam of aan de uiteinden van je ledematen.

Er is een veelheid aan mogelijke oorzaken, o.a. diabetes, medicijnen (o.a. chemo), vitaminegebrek, overmatig alcoholgebruik, erfelijkheid, chronische ontstekingen etc. Maar, niet bij iedereen wordt die oorzaak gevonden. Het valt formeel onder spierziekten. In Nederland hebben naar schatting zo'n 300.000 mensen er mee te maken.

Een minder bekende variant is CIAP (Chronische idiopathische axonale polyneuropathie) waarbij de zenuwvezel zelf (axon) is aangetast, i.p.v. de omhulling (myelineschede) van de zenuw. Idiopatisch betekent dat de oorzaak onbekend is. 

Omdat oorzaken erg kunnen verschillen en mensen onderling eveneens, is het soms gewoon experimenteren om verlichting te vinden. Gelukkig zijn er heel wat mogelijkheden.

Gevolgen van polyneuropathie

De gevolgen van polyneuropathie kunnen heel licht zijn, met wat gevoelsstoornissen en krachtverlies,  tot soms bijna onhoudbare pijnen en zelfmoordgedachten. Het kan dan je hele leven overhoop gooien. Afhankelijk van de ernst zijn er behandelingen mogelijk, zowel medisch als natuurlijk.

Medische oplossingen voor neuropathie

Traditioneel worden NSAIDs voorgeschreven, maar daar kleven forse bijwerking aan, zeker als je ze langdurig gebruikt. Of de arts kiest voor een tricyclisch antidepressivum, namelijk amitriptyline en bij ouderen nortriptyline; of een SNRI, zoals duloxetine of venlafaxine; of een anti-epilepticum, zoals gabapentine of pregabaline. Soms wordt tramadol  voorgeschreven. Bij chronische neuropathie zijn dat eigenlijk geen oplossing, tenzij de situatie ondraaglijk is. Er zijn ook andere medicijnen, tot hele zware aan toe, zoals morfine, maar ook daar zijn de bijwerkingen op termijn vaak ernstig.

Daarnaast zijn er tal van mogelijkheden, die wisselend positieve resultaten hadden:

  • benfothiamine (een vetoplosmare synthetische variant van vitamine B1; typische dagdosis 100-200 mg, maar voor polyneuropathie 300-900 mg); het kan al na enkele weken werken;

    Bönhof, Gidon J. et al., BOND study: a randomised double-blind, placebo-controlled trial over 12 months to assess the effects of benfotiamine on morphometric, neurophysiological and clinical measures in patients with type 2 diabetes with symptomatic polyneuropathy, BMJ Open 2022 doi:10.1136/ bmjopen-2021-057142

  • fenytoïnecrème (natriumkanaal blokker), die op pijnlijke plekken dun kan worden aangebracht; zie video onderaan; 
  • lidocaïne pleisters (5%); werken binnen 1-2 weken; het verdooft, net als bij de tandarts;

Natuurlijke oplossingen voor polyneuropathie

Er is een scala van natuurlijke oplossingen voor polyneuropathie voorhanden. We noemen enkele belangrijke: 

  • Acetyl-L-Carnitine, een natuurlijke, door het lichaam geproduceerde stof, wordt succesvol gebruikt. Het beschermt tevens de zenuwen. De typische behandeldosis is 1000 mg per dag; Als je dit gebruikt, overweeg dan ook om PEA en alfa-liponzuur te nemen: deze versterken elkaar.

  • resveratrol is een uitstekende zenuwbeschermer, opruimer van ontstekingen en pijnstiller voor neuropathisch pijnen;
  • capsaïcine, een bestanddeel van rode pepers, wat pijn kan veroorzaken maar daarna een zekere verdoving. Je hebt pleisters (8%) en crème (0,075%) (wordt als enige middel wel vergoed door je verzekeraar);
  • neurotropische vitaminen B als combinatie : B1, B6 en B12; B6 alléén kan polyneuropathie versterken, vooral de variant pyridoxine langdurig gebruikt wordt (> 500 mg); gebruik vitamine B altijd als complex; (vitamine B6 tekort komt vaak voor en het gaat verloren door koken);
  • PEA (Palmitoylethanolamide) is een lichaamseigen stof;
  • Alfa-liponzuur, een sterke anti-oxidant, die kan helpen bij polyneuropathie; typische dagdosering 600 - 1800 mg; "Bij intraveneuze toediening van 600 mg/dag gedurende een periode van 3 weken leidt alfaliponzuur tot een significante en klinisch relevante afname van neuropathische pijn";

    Mijnhout, Gerritje S. et al., Alpha Lipoic Acid for Symptomatic Peripheral Neuropathy in Patients with Diabetes: AMeta-Analysis of Randomized Controlled Trials, International Journal of Endocrinology (2011) doi:10.1155/2012/456279

  • cannabis CBD in combinatie met THC (dit is volomen natuurlijk). Wist je dat je lichaam cannabis-receptoren heeft en het ook zelf aanmaakt?;
  • magnesium, een essentieel mineraal voor bescherming van je neurologische systeem. Veel mensen hebben er een tekort van.
  • ontspannende fysiotherapie of massage;
  • een speciaal dieet met ontstekingsremmende ingrediënten, vitaminen e.d.;
  • Frankincense & Myrrh Neuropathy Rubbing Oil; "Deze gegevens suggereren dat de behandeling met Frankincense-Myrrh voldoende was om neuropathie te verlichten". Liao , Yucheng, et al, Frankincense-Myrrh treatment alleviates neuropathic pain via the inhibition of neuroglia activation mediated by the TLR4/MyD88 pathway and TRPV1 signaling, Phytomedicine, 2023 Jan;108:154540, doi: 10.1016/j.phymed.2022.154540
  • cranio-sacrale therapie (CST); "Deze meta-analyse suggereert significante en robuuste effecten van CST op pijn en functie".     Haller, Dr. Heidemarie, Prof.dr. Romy Lauche¹, Tobias Sundberg, Prof.dr. Gustav Dobos¹ and                       Prof.dr. Holger Cramer¹, Craniosacral therapy for chronic pain: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials, BMC Musculoskeletal Disorders (2020) 21:1 doi.org/10.1186/s12891-019-3017-y. (¹Professor of alternative medicine)
  • magnetische veld therapie; Een onderzoek: "Deze pilotgegevens tonen aan dat het richten van Pulsed Magnetic Field Therapie op refractaire voeten onverwachte pijnstillende effecten op korte termijn kan hebben bij meer dan 50% van de mensen" Weintraub, Dr. Michael I, MD,  Steven P Cole, Pulsed magnetic field therapy in refractory neuropathic pain  secondary to peripheral neuropathy: electrodiagnostic parameters--pilot study, Neurorehabilitation and Neural Repair, 2004 Mar;18(1):42-6. doi: 10.1177/0888439003261024.
  • acupunctuur "Dit gestandaardiseerde protocol lijkt effectief te zijn voor de behandeling van neuropathie met verschillende oorzaken, waaronder betrokkenheid van grote en kleine vezels"             Dimitrova, Alexandra, MD, MA, MCR, Introducing a Standardized Acupuncture Protocol for Peripheral Neuropathy: A Case Series, Medical Acupuncture,  2017, DOI: 10.1089/acu.2017.1242

Kortom, het is een kwestie van proberen en het kan wat tijd nemen, maar het is alleszins de moeite waard of een oplossing ook voor jou werkt. 

Tenslotte over neuropathie

Het kan een ontdekkingsreis worden, maar soms is er geen andere weg, Wij zijn vaak voorstander van meerdere oplossingen tegelijkertijd. Je weet dan niet wat het beste voor je werkt, maar soms kan een combinatie echt helpen. Je wilt er tenslotte vanaf.

Meer informatie over neuropathie

Website(s):

Artikel(en):

  • A Review of Alternative Treatment Options in Diabetic Polyneuropathy - Zaheer, Arsalan et al., Cureus 2021, DOI: 10.7759/cureus.14600 is een mooi overzichtsartikel;

  • Herziene Nederlandse richtlijn Polyneuropathie: overzicht van aanbevelingen, dr. A.F.J.E. Vrancken en prof. dr. N.C. Notermans, Nederlandse Vereniging voor Neurologie (2021).

Video('s) en/of film(s):

Laatst bewerkt: 26-03-2024

PS. Wij hebben geen enkel belang bij welke leverancier van producten of diensten dan ook.