Sepsis

Leestijd: ±15 minuten

Voor veel mensen is sepsis volkomen onbekend. Toch is het wereldwijd doodsoorzaak # 1 op de intensive care. Het is een bijzondere ziekte, die onverwachts toeslaat en zich dan razendsnel ontwikkelt. 

Ze ontstaat door een zeer heftige ontstekingsreactie van je lichaam op een bacterie of virus. Vrijwel altijd beland je op de IC. Je organen raken beschadigd. Het hersteltraject is meestal zeer langdurig, soms jaren, en vereist veel fysieke hulp en soms ook psychische training. Er worden drie varianten onderscheiden: sepsis, zware sepsis en septic shock. Bij de laatste twee lig je een tijdje op de IC.

Soms wordt het bloedvergiftiging genoemd, maar dit is onjuist. Bloedvergiftiging kan wel de aanleiding zijn.

Ziektebeeld en verloop

Het begint meestal met een stevig griepachtig gevoel en een lage of hoge hartslag en een snelle ademhaling. Meestal ben je ook verward. Als het sepsis is, dan ontwikkelt de ziekte zich zo snel, dat je met ± 3 dagen kunt overlijden als er niet wordt ingegrepen. Je belandt soms op de IC en krijgt meestal veel antibiotica en vocht toegediend. Al je organen, waaronder je huid, kunnen in razend tempo worden aangetast. Bacteriën kunnen in enkele dagen de huid van je hele wondplek 'opeten'. Delier, nare dromen en andere hallucinaties kunnen voorkomen. Dit kan later tot hersenbeschadiging leiden, met afname van cognitieve functies. In ernstige gevallen zullen (uiteinden van) ledematen afgezet worden die aangetast zijn, zo snel kan de situatie verergeren. Ongeveer een derde van de IC patiënten overlijdt eraan. 

Door de grote hoeveelheid antibiotica en andere medicijnen, krijgt je lichaam nogmaals een klap. Ook zullen smaak en welbevinden soms helemaal onderuitgaan. Zware pijn kan opkomen als je de aangetaste lichaamsdelen beweegt of belast. Algehele malaise doet zich voor. Je bent bedlegerig en binnen twee weken is je spiermassa drastisch afgenomen, waardoor je zeer zwak bent. Het is ook een aanslag op je geest.

Suppleren met vitamine C en B1 is in de regel zinvol. Dat geldt ook voor resveratrol. Let op met andere medicijnen! Na de antibiotica, zorg direct voor probiotica, zoals bijv. kefir. Ook L-glutamine kan wonderen doen bij grote wonden en orgaanbeschadigingen. Tenslotte kan NAC helpen. Een voetenbad met magnesiumzout is vaak ook helend.

De cytokine aanval, ook wel cytokine storm genoemd, waarbij het lichaam zichzelf aanvalt, is waarschijnlijk een gevolg van een slecht functionerend, overactief immuunsysteem.

Natraject, hulp en je omgeving

Als je na sepsis thuiskomt, ben je in de regel nog heel lang aan het herstellen, lichamelijk maar ook psychisch, omdat meestal een aantal cognitieve functies minder goed werken. In Nederland, hoe vreemd dat ook klinkt, is er geen folder, geen begeleiding en geen nazorg (2020). Het wordt meestal niet eens verteld, wat er na het ziekenhuisontslag met je gebeurt. In Amerika is er overvloedig materiaal en nazorg mogelijk. Wel is er in Nederland een zuster die het zelf ook heeft gehad en die een fraai en praktisch boek en een zeer informatieve website heeft. Je kunt haar ook bellen en ze organiseert diverse bijeenkomsten. Dat is fantastisch voor mensen die deze ziekte hebben (gehad).

Daarnaast is veel goede fysiotherapie noodzakelijk. Na twee of meer weken in het ziekenhuis te hebben gelegen, zijn je spieren ernstig verslapt en je hele lichaam is belabberd door de ziekte en de medicijnen. 

Velen in je omgeving zullen niet begrijpen wat je hebt doorgemaakt en waarom het herstel zolang duurt. Eenzaamheid en onbegrip liggen op de loer. Onderaan de pagina hebben we een folder, ook voor je familie.

Tenslotte over sepsis

Als je hersteld bent van de ziekte en weer thuis bent, begint het echte werk pas voor je. Zorg dat je begeleiding krijgt, van wondverpleging tot psychische hulp als die nodig is. Je kunt (moet) zelf veel doen, om het herstel te bespoedigen. Begin vanaf de eerste dag met bewegen, hoe moeilijk dat ook is. Iedere dag dat je ermee wacht omdat je je te ziek voelt, belemmert het herstel dramatisch en verlengt het hersteltraject.

Download hier een folder over sepsis uit Amerika.

Meer informatie over sepsis

Website(s):

Boek(en):

  • SEPSIS EN DAARNA, I. Nutma-Baade (2016). Het enige Nederlandse boek, met zeer goede informatie uit de praktijk van een zuster die het zelf ook heeft gehad.

Artikel(en):

  • The pathophysiological basis and consequences of fever, Walter, Edward James, dr. Sameer Hanna-Jumma, dr. Mike Carraretto and Prof.dr. Lui Forni,Critical Care (2016) 20:200 DOI 10.1186/s13054-016-1375-5. Artikel over nut van koorts bij sepsis.

Laatst bewerkt: 02-01-2024

Ω

PS. Wij hebben geen enkel belang bij welke leverancier van producten of diensten dan ook.